وحید پرویزی - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی

تربیت اخلاقی ثمره و میوه شیرین یا تلخ تربیت است. این شرینی یا تلخی از سویی بسته به مبنا و آبشخور افعال تربیتی، و از سویی دیگر مربوط به اهداف و مقاصد ترسیم شده در آن نوع تربیت است. از این رو هدف مقاله حاضر بررسی مقاصد تربیت اخلاقی از منظر امام سجاد علیه السلام در مناجات خمسه عشر است؛ مناجات خمسه عشر از مناجات های عارفانه، عاشقانه و در عین حال جذاب، کوتاه و جهت بخش است که با روش تحلیلی و توصیفی پس از تبیین به مبانی انسان شناختی از منظر این مناجات، به بازنمود مقاصد تربیت اخلاقی در سه بخش بینشی، گرایشی و رفتاری پرداختیم؛ در بخش بینشی به معرفت الهی؛ در بخش گرایشی به زدودن شک و تردید قلبی و رسیدن به اطمینان قلبی، شرح صدر یافتن، تصفیه قلب از محبت دنیا، رویت، نظر و ملاقات قلبی با خدا، لذت بردن از مناجات با خدا، عاشق و محب خدا شدن؛ در بخش رفتاری به دست کشیدن از معاصی، پوشاندن عیوب دیگران، بیان و انتشار نعمت ها، شکرگزاری، سرعت گرفتن در اعمال خیر، بیاد خدا بودن و ذکر خداوند را بر لب داشتن، دست یافتیم.

تربیت اخلاقی، مقاصد تربیت اخلاقی، مناجات خمسه عشر