سکینه صارمی - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت رسانه، دانشکده حکمرانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، (خوراسگان)، ایران
رضا اسماعیلی - (مسئول مکاتبات)، استادیار گروه آموزشی مدیریت فرهنگی، دانشکده حکمرانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، (خوراسگان)، ایران
فائزه تقی پور - دانشیار گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم انسانی و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، (خوراسگان), ایران

در جهان امروز، صنعت حمل ونقل هوایی، یکی از مهم ترین محورهای توسعه ی کشورها به شمار می رود و در ایران نیز رشد فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و افزایش روزافزون تقاضا، توسعه این بخش را به یک ضرورت اجتناب ناپذیر تبدیل ساخته است. اما، این صنعت در کشور ما در طول دهه های اخیر به دلیل مواجهه با تلاطم های متعدد همواره در چالش قرار داشته و بعضا منجر به بروز سوانح هوایی شده است و  باتوجه به اینکه رسانه در فرایند مدیریت بحران از نقش قابل توجهی برخوردار است، صنعت حمل ونقل هوایی در استفاده از ظرفیت های رسانه ای به منظور مدیریت بحران سوانح ناموفق بوده است. بر همین اساس هدف تحقیق حاضر، طراحی مدل رسانه ای به منظور مدیریت بحران سوانح هوایی درنظر گرفته شده است تا ضمن شناسایی عوامل و بررسی شرایط، در مواقع بروز یک سانحه هوایی، ظرفیت های رسانه ای مورداستفاده قرار گیرد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش شناسی کیفی، از روش نظریه داده ‎بنیاد استراوس و کوربین استفاده شده است. ۲۲ مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با استفاده از نمونه گیری نظری و فن گلوله برفی با مدیران، متخصصان و کارشناسان در حوزه های صنعت هوانوردی، رسانه و ارتباطات انجام شد. با کدگذاری و تحلیل محتوای مصاحبه های نیمه ساختاریافته با صاحب نظران، تعداد ۵۱۵ کدباز استخراج شد. پس از تجمیع کدها، تعداد ۹۴ زیر طبقه و تعداد ۴۶ طبقه در قالب درون مایه اصلی شناسایی شد. بر اساس تحلیل یافته ها، درون مایه اصلی شرایط علی شامل ۱۱طبقه، شرایط زمینه ای ۹ طبقه، شرایط مداخله ای ۵ طبقه، راهبردها ۵ طبقه و پیامدهای مثبت و منفی ۶ طبقه تعیین شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد به دلیل عدم بهره مندی از اطلاعات نظام یافته در مواقع بروز سوانح هوایی، زمان انتظار رسانه ها در دریافت پاسخ طولانی شده و با واگذاری روایت اول اخبار به رسانه های غیررسمی، شایعات گسترش و اعتماد کاهش یافته و فرایند مدیریت بحران در این بخش با چالش مواجه شده است.

رسانه, داده بنیاد, سوانح هوایی, مدیریت بحران