علی اکبر حاجی زاده - دانشجوی دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
علی ربیعی
ماشاله ولیخانی
عبدالرحیم رحیمی

فساد اداری یکی از چالش های مهم و گستردهای است که تاثیر بسزایی بر توسعه و پیشرفت اجتماعی و اقتصادی دارد. این پدیده نه تنها منجر به ضرر مالی و اقتصادی می شود، بلکه اعتماد عمومی به نهادهای دولتی را تخریب می کند و منجر به تضییع منابع عمومی می گردد. فساد اداری معضلی چالش برانگیز در جوامع است که در زمینه مبارزه با آن رویکردهای انظباطی اجتماعی و پیشگیرانه مطرح است . در این میان، توجه به رویکردهای پیشگیرانه می تواند هزینه های اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی مبارزه با فساد را کاهش دهد و تبعات کمتری را متوجه دولت ها نماید. از این رو فرهنگ به عنوان مهم ترین عامل در رویکرد پیشگیرانه می تواند نقش موثر و تعیین کننده ای را در ارتقای سلامت اداری ایفا نماید. توجیه نیاز به تدوین یک مدل مشخص برای ارتقای فرهنگ مقابله با فساد اداری واکاوی اجزاء کلیدی این مدل می پردازد. این مدل شامل اقدامات متعددی نظیر تدوین برنامه های آموزشی و تربیتی منطبق با شناخت فرهنگ سازمانی ، ایجاد مکانیزمهای جذب و حفظ نیروی انسانی متخصص و متعهد، ارتقاء شفافیت در فرآیندها و تصمیم گیری ها، تقویت سیاق سازمانی از طریق مرور ساختار سازمانی و ایجاد مکانیزمهای گزارشدهی فساد و تخلفات می باشد. این مقاله اهمیت مطالعات تجربی و پژوهش های مستمر درزمینه ارتقای فرهنگ مقابله با فساد اداری در سازمانهای دولتی اشاره می کند. این تحقیقات می توانند به عنوان پایه ای برای توسعه و بهبود مدلهای موثرتر در این زمینه عمل کنند و به تعزیز شفافیت ، عدالت ، و بهرهوری در سازمانهای دولتی کمک کنند. در نتیجه ، مقاله فوق به توسعه و ارتقاء فرهنگ مقابله با فساد اداری در سازمانهای دولتی ، به ویژه در سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران، اهمیت زیادی می دهد و مدلهای مفهومی و عملی برای این منظور ارائه می نماید.

فساد اداری ، فرهنگ سازمانی ، رویکرد فرهنگی ، بهروری ، سازمان های دولتی ، توسعه مدل های مفهومی