سولماز بابایی - دانشیار، گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
مرتضی فتاح پور مرندی - استادیار، گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

مقدمه و هدف: آنزیم ­های کبد جزء پارامترهای بیوشیمیایی کلینیکی عملکرد کبد در تمرینات عضلانی بوده و آنزیم­ های آسپارتات آمینو ترانسفراز(AST)  و آلانین آمینو ترانسفراز (ALT) شاخص صدمه کبد در فعالیت­ های ورزشی می ­باشند. از این رو هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر تغییرات آسپارتات آمینو ترانسفراز، آلانین آمینو ترانسفراز و شاخص­های متابولیکی زنان یائسه مبتلا به  دیابت نوع ۲ بود.مواد و روش ­ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه­ تجربی بوده و با طرح پیش ­آزمون و پس ­آزمون اجرا شد. ۴۰ نفر از زنان یائسه­ مبتلا به دیابت نوع ۲ با میانگین سنی ۶۰-۵۵ سال به طور تصادفی ساده در دو گروه تمرین هوازی (۲۰ نفر) و کنترل (۲۰ نفر) قرار گرفتند. برنامه تمرین هوازی به مدت ۸ هفته، پنج جلسه در هفته به مدت ۶۰ دقیقه با شدت ۵۰ الی ۷۵ درصد ضربان قلب ذخیره اجرا شد. در پیش ­آزمون و پس ­آزمون سطح ALT و AST و همچنین فاکتورهای نیمرخ چربی اندازه­ گیری شد. داده ­ها توسط آزمون تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه­ ۲۲ تحلیل گردید.یافته­ ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که در گروه تمرین هوازی در مقایسه با گروه کنترل، میزان ALT و AST به طور معنی­ داری کاهش داشت (۰.۰۵>P). در گروه تمرین هوازی میزان HDL نسبت به گروه کنترل افزایش معنی­ داری نشان داد (۰.۰۵>P). همچنین میزان تری­ گلیسیرید، کلسترول و LDL در گروه تمرین هوازی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی­ داری داشت (۰.۰۵>P). بحث و نتیجه­ گیری: به نظر می­ رسد انجام تمرینات هوازی نقش به سزایی در بهبود و یا کاهش بیماری­ های کبد در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲دارد ؛ اما تا رسیدن به یک استراتژی درمان واحد و موثرترین راه نیاز به مطالعات بیشتری است.

ALT, AST, شاخص های متابولیکی, تمرین هوازی, زنان یائسه دیابتی