سیروس قنبری - استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
جمال عبدالملکی - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
محسن احمدی - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
نسرین حیدری سورشجانی - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، ، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
مرتضی امانی - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

هدف پژوهش، مدل یابی نقش ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان در اثربخشی مدرسه بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان مدارس دوره متوسطه دوم منطقه پنج تهران بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای (ناحیه و مدرسه)، نمونه ای به حجم ۲۴۰ نفر انتخاب شد. روش پژوهش همبستگی است. برای گردآوری داده­های پژوهش از  پرسشنامه محقق ساخته ۲۵ سوالی رفتار شهروندی بر مبنای مدل گای اورگان (۱۹۸۸) و پرسشنامه محقق ساخته ۱۸ سوالی اثربخشی مدرسه بر مبنای مدل چن و لین (۲۰۱۱) استفاده شد. برای تعیین پایایی ابزار از آلفای کرانباخ و  برای  تعیین روایی ابزار از  تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول استفاده شد. برای تحلیل داده ها از ماتریس همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Lisrel۱۰.۳۰ استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان دارای اثر مثبت و معنادار بر متغیر اثربخشی مدرسه در سطح ۰۵/۰ هستند، دامنه اثر ابعاد رفتار شهروندی معلمان از ۳۵/۰ تا ۴۹/۰ است که بیشترین اثر مربوط به بعد وظیفه شناسی و کمترین اثر مربوط به بعد جوانمردی است. ابعاد پنج گانه رفتار شهروندی معلمان قادر به تبیین ۱۷ درصد واریانس اثربخشی مدرسه هستند که این مقدار با تی ۹۲/۵، بیان کننده معناداربودن واریانس تبیین شده اثربخشی مدرسه توسط ابعاد رفتار شهروندی معلمان است.

ابعاد رفتار شهروندی سازمانی, اثربخشی مدرسه, معلمان, مدل یابی معادلات ساختاری