محمدرضا میرسعیدی - دانشجوی دکتری،گروه شهرسازی،دانشکده هنر،معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد، ایران
فرشته احمدی - استادیار،گروه شهرسازی،دانشکده هنر،معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد، ایران
مسلم سید الحسینی - گروه شهرسازی،دانشکده هنر،معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد، ایران ؛ ،دانشیار، گروه شهرسازی،دانشکده هنر،معماری و شهرسازی، واحد مشهد ،دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد
امیرحسین شبانی - استادیار،گروه شهرسازی،دانشکده هنر،معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد، ایران

کلانشهرها با مراکز گوناگون تجاری باعث شده است که حجم بالایی از سفرها به طرف این مراکز گسیل شود. تجمع و پراکندگی این مراکز موجب افزایش و کاهش سفر وسایل نقلیه و میزان انتشار گازهای گلخانه ای می شود. هدف این پژوهش تحلیل تاثیر سازمان فضایی شهر و وضعیت ارتباطی عملکردهای تجاری آن با یکدیگر می باشد. تک مرکزیتی و چند مرکزیتی بودن شهرها می تواند تاثیر شگرف بر مسافت سفرها ایفا نماید و بدین ترتیب از اتلاف وقت و انرژی در شهرها جلوگیری شود. وسایل نقلیه موتوری تولید کننده گازهای گلخانه ای می باشند و موجب گرمایش زمین در طولانی مدت می شوند. شناخت این عوامل می تواند میزان انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش داده و از گرمایش زمین جلوگیری کند. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی-تحلیلی می باشد. این تحقیق، پس از مطالعات علمی جهت برآورد گازهای گلخانه ای بر اساس فرمول های پیشنهادی توسعه پاک (CDM) انجام گرفته است. سازمان فضایی کلانشهر مشهد در دو سناریو مورد بررسی قرار گرفت. سناریو اول ، سازمان فضایی تک مرکزی موجود شهر و سناریو دیگر شهر با سازمان فضایی سه مرکزی در امتداد استخوان بندی شهر در نظر گرفته شد. سازمان فضایی متعادل کلانشهر مشهد موجب کاهش انتشار گازهای گلخانه تا حدود ۴۳ درصد در بخش خودروهای شخصی می شود. میانگین مسافت طی شده به وسیله خودروهای شخصی در سازمان فضایی متعادل حدود ۴ کیلومتر کاهش می یابد. کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به میزان ۷.۹ کیلوگرم CO۲ به ازای هر مسافر می باشد .

سازمان فضایی, مرکز تجاری شهر, گرمایش زمین, کلانشهر, مشهد