نادر رازقی - استادیار جامعه شناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران
کاظم عباس نژاد عربی - کارشناس ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی

رشد شتابان شبکههای اجتماعی مجازی تغییراتی در فعالیتهای پلیس ایجاد کرده است. گزارشهای راهبردی شرکتهای بزرگ مخابراتی و اینترنتی جهان نشان میدهد تا سال ۲۰۲۰ میلادی،۵۰ میلیارد دستگاه متصل به اینترنت وجود خواهد داشت که از این تعداد ۱۵ میلیارد دستگاههای تلفن همراه و تبلتها هستند که کاربران را قادر میسازند به صورت آنلاین به فیلمها و کلیپهای ویدئویی دسترسی یابند. بخشی دیگر از این آمارها حاکی از آن است که تا پایان این دهه پهنای باند شبکههای تلفن همراه ۹۰ درصد از جمعیت کل جهان را تحت پوشش قرار خواهد داد. این مقاله تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که شبکه اجتماعی مجازی چه فرصتها و چالشهایی برای پلیس ایجاد میکند؟ فرصتهای شبکههای اجتماعی مجازی برای پلیس را در سه بخش فرصتهای ایجاد، ارتباط و کشف میتوان بیان کرد. در مقاله حاضر شبکههای اجتماعی مجازی به عنوان فرصتی برای ایجاد و بهروزرسانی هشدارهای پلیس، کشف جرم، خوانش رفتاری، ارتقای همکاری و تحلیل آنها مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته است. پلیس علاوه بر فرصت، با چالشها و خطرهای بالقوهای در شبکههای اجتماعی در حال و آینده روبهروست. چالشهای سطح خرد در شبکههای اجتماعی مجازی عبارتاند از: هرزهنگاری جنسی، سوءاستفاده از کودکان، پورنوگرافی، آسیبهای امنیتی، تجاوز به حریم خصوصی و جرایم مالی. در سطح کلان، چالشهای هویتی و انزوای اجتماعی، اعتیاد اینترنتی و تروریسم اینترنتی مورد بحث قرار گرفته است. بدون شک، یکی از مباحث مورد توجه برای سازمانهای امنیتی و انتظامی در این سیر دگردیسی، جهتدهی و تغییر شکل محتوایی جرایم سنتی به تکاملیافته (ترکیب مجازی و سنتی) و جرایم نوظهور (صرفا سایبری) و ظهور پدیده جرایم سایبری است که در حال حاضر با رویکردهای اجتماعی، سیاسی، مالی، امنیتی و شبهامنیتی در حال گسترش است.

پلیس آینده, شبکه اجتماعی مجازی, جرایم اینترنتی, فرصتها, چالشها