شایلین لطفی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
مجید رحیمی زاده - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
زهرا تقی زاده طبری - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

از آن جایی که خواب بذر به بقا و تکثیر گونه های گیاهی از طریق تحمل کردن شرایط نامساعد اقلیمی و خاکی کمک می کند،وجود خواب در بذور گیاهان هرز یکی از کلیدهای برتری این گیاهان در رقابت با گیاهان زراعی است که کنترل موثر آن ها را بامشکل رو برو می کند. تلخه یکی از مهمترین علف هرزهای مزارع گندم است، که سالانه موجب کاهش فراوانی در عملکرد محصول مزارع گندم می شود. به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف شکستن خواب بر روی گیاه هرز تلخه دیم، آبی آزمایشی در آزمایشگاهکشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد در سال 9831 انجام شد که طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 2 تیمار بذری تلخه دیم، آبی در سه تکرار اجرا شد فاکتورهای شکستن خواب بذور تلخه (دیم، آبی) در این آزمایش شامل اسید سولفوریک غلیظ 13 % در سطوح شاهد (صفر) 15c83 دقیقه و جیبرلین اسید با غلظت 133 میلی گرم در لیتر ppm( درسطوح شاهد (صفر) یک و سه ساعت بود. بذور تلخه هنگامی که از اسید سولفوریک غلیظ خارج شده با آب فراوان مورد شستشو قرار گرفته تا اثر اسید از سطح بذور برطرف گردد و سپس بذور را در معرض جیبرلین قرار داده و بعد از خروج از این هورمون بذوررا به مدت 83 ثانیه با وایتکس ضدعفونی کرده و مجدداً مورد شستشو قرار داده و در داخل پتری دیش های استریل به قطر9cm بر روی کاغذ صافی قرار داده و به میزان لازم آب مقطر اضافه نموده و بذور را در دمای 21 درجه سانتی گراد داخل ژرمیناتور قرار داده و بذور جوانه زده هر روز تا به مدت 91 روز شمارش شده معیار شمارش بذور جوانه زده خروج جوانه 2 میلی متر است. نتایج آماری نشان داد که مدت زمان کاربرد اسید سولفوریک و مدت زمان کاربرد اسید جیبرلین و نوع بذر اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی و مدت زمان کاربرد اسید سولفوریک و جیبرلین بر صفت یکنواختی و اثر اسید سولفوریک به تنهایی بر صفت دوز تا 93 درصدجوانه زنی داشت. اثر هیچ یک از تیمارهای آزمایشی بر صفات سرعت جوانه زنی و روز تا 13 درصد جوانه زنی معنی دار نبود. اما اثرات متقابل اسید و جیبرلین بر صفات درصد جوانه زنی و یکنواختی در سطح احتمال آماری 9% درصد و اثر متقابل جیبرلین و بذر نیز در سطح احتمال آماری 1% درصد معنی دار بود

اسید سولفوریک، جیبرلیک اسید، یکنواختی بذر، تلخه