رضا عبدالرحمانی - دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم و فنون، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران
محمدحسین الیاسی - دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم و فنون، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

این مقاله به دنبال سه راهبرد کلان شناسایی علل وقوع حوادث رانندگی، تدقیق ابعاد، مولفه ها و شاخص های عوامل موثر بر حوادث رانندگی و تعیین دقیق سهم عوامل مختلف در وقوع حوادث و تلفات رانندگی است تا از آن طریق بتوان در سه وهله زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت، نرخ وقوع حوادث و تلفات جاده ای را به صورت بارزی کاهش داد. به سبب گستره کار، سه گونه روش تحقیق هم بستگی، مطالعه تطبیقی و زمینه یابی با سه جامعه آماری ۱. رانندگان خودروهای شخصی و عمومی ایران(با جامعه حدود ۳۰۰۰۰۰۰۰ نفر)؛ ۲. کشورهای توسعه یافته دنیا که توانسته اند در دو دهه اخیر، نرخ وقوع تلفات رانندگی را به صورت معناداری کاهش دهند(با جامعه حدود ۵۰ کشور)؛ ۳. کارشناسان آگاه به مسائل ترافیکی ساکن تهران(با جامعه حدود ۱۰۰۰ نفر) مورد استفاده قرار گرفت. حجم نمونه ها به ترتیب ۲۹۰۰ نفر، ۱۰ کشور و ۵۰ نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تصادفی ساده و گلوله برفی انتخاب گردید. روش و ابزار گردآوری اطلاعات نیز به ترتیب، پرسش نامه، اسنادی و مصاحبه بود. روایی و پایایی ابزار برای اساس روایی محتوایی و منطقی و پایایی نیز با استفاده از ضریب الفای کرونباخ محاسبه گردید. طبق نتایج، اعمال محدودیت برای رانندگان پرخطر، افزایش آگاهی عمومی درخصوص فرهنگ رفتاری، نظارت بر ناوگان حمل ونقل عمومی، کنترل رفتارهای پر خطر، ارتقای امداد و نجات و ... مواردی است که از تلفات رانندگی می کاهد.

تلفات رانندگی, فرهنگ ترافیک, نظارت عمومی, رفتار پرخطر