بهاره شامگانی مشهدی - دانشجو کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی، گروه مهندسی آب،دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
سعید شیوخی سوغانلو - استادیارگروه مهندسی آب،دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری

آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ۳ تکرار با پنج تیمار آزمایشی شامل ؛ ]بدون کم آبیاری (شاهد) (NII)، کم آبیاری در مرحله آبستنی (IIB)، گلدهی (IIF)، شیری شدن دانه (IIM)، و خمیری شدن دانه [(IID)، در شهرستان ورامین انجام شد. شبیه سازی اقلیم آینده، با بهرهگیری از مدل گردش عمومی HadGEM تحت سناریوهای اقلیمی RCP۴.۵ و RCP۸.۵ در سه دوره ۲۰۲۵، ۲۰۵۵ و ۲۰۸۵، توسط مدل AgMIP با استفاده از دادههای اقلیمی بلند مدت مربوط به دوره پایه (۱۹۸۰-۲۰۰۹ ) صورت گرفت . برای شبیه سازی رشد و نمو گندم از مدل SSM-Wheat استفاده شد. بر پایه یافته ها، تغییرات دمای بیشینه و کمینه نسبت به دوره پایه در دورهای ۲۰۲۵، ۲۰۵۵ و ۲۰۸۵ نشان داد که دمای بیشینه و کمینه تحت سناریوی RCP۸.۵ در مقایسه با RCP۴.۵ شدیدتر بود. به طوریکه تحت سناریوی RCP۸.۵، دمای بیشینه به ترتیب با ۱/۲، ۳/۴، ۹/۶ و دمای کمینه به ترتیب با ۵/۱، ۲/۳ و ۶/۵ درجه سانتی گراد افزایش همراه بود. مقدار بارش در در دورههای ۲۰۲۵، ۲۰۵۵ تحت سناریو RCP۸.۵، به ترتیب ۹/۴ و ۹/ ۵ درصد افزایش یافت . در حالیکه میزان بارش در دوره ۲۰۸۵ تحت سناریو RCP۸.۵ نشان از کاهش ۶/۱۲ درصدی داشت . همچنین طول دوره رشد و نمو گندم آبی مهرگان در دوره ۲۰۸۵ نسبت به دورههای ۲۰۵۵ و ۲۰۲۵ کوتاهتر شد و این کاهش دوره نسبت به فصل رشد و نمو بسیار شدیدتر بود. ارزیابی عملکرد دانه در دوره ۲۰۸۵ تحت سناریو RCP۸.۵، نشان داد که کم آبیاری در مرحله گلدهی به میزان قابل توجهی عملکرد دانه را ۸/۱۶ درصد کاهش داد.

بارش، دمای بیشینه ، سناریوی اقلیمی ، گلدهی ، مدل SSM-Wheat، ورامین .