علی اکبر رسولی - استاد وعضو هیات علمی دانشگاه مک کواری سیدنی، استرالیا
رضا دلیر حسن نیا - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
صدیقه برارخان پوراحمدی - دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

هدف اصلی تحقیق حاضر، تشخیص تغییرات سطح پوشش برف در محدوده کوهستان سبلان با پردازش تصاویر ماهورهای چند سنجندهای و چند طیفی به منظور شناسایی محدودههای پوشش برفی با دقت بالا بود. ابتدا، بعد از دریافت تصاویر قابل دسترس و اعمال عملیات پیش پردازش مانند تصحیحات اتمسفری و رادیومتریک ، تصاویر ماهوارهای سنتینل (۲) و لندست های (۸ و ۹) به محیط نرمافزار ایگاکنیشن ۱ (نسخه ۱۰) وارد و پروژههای ماههای بهار، تابستان و پاییز سال ۲۰۲۳ سپس برای سالهای ۲۰۱۷ الی ۲۰۲۳ میلادی ایجاد گردید. در مرحله بعد، ابتدا روش آشکارساز رنگی بهینه سازی شده۲ بر روی باندهای اصلی سنجنده سنتینل -۲ اعمال و ضمن تولید محصولات مختلف به ویژه تصویر بهینه رنگی با وضوح بسیار بالا، نقشه طبقه بندی شده۳ از هر تصویر ماهوارهای و شاخص تفاضلی نرمال شده برف۴ برای محدوده مورد مطالعه ایجاد شدند. با هدف افزایش دقت نتایج نهایی ، تصاویر لندست با تصاویر سنتینل از طریق روش همجوشی همآهنگ شده۵ تلفیق و محصولات متعددی به ویژه شاخص های پوشش برف تولید گردید. به منظور تولید محصولات فوقالذکر، الگوریتم های متنوع شی ءگرا۶ مانند قطعه بندی چند تفکیکی ۷، طبقه بندی نظارتشده از نوع ماشین بردار پشتیبان۸ و آستانه گذاری مشروط۹ اجرا و در نهایت نقشه های پوشش برف با دقت و صحت بسیار بالا برای سری های زمانی مورد نظر استخراج گردید. بررسی نقشه های نهایی توزیع پوشش برف محدوده کوهستان سبلان نشان می دهد که ضمن ظهور تغییرات زمانی (ماهانه و سالانه ) طی سالهای اخیر، کاهش قابل توجهی در ذخایر برفی به ویژه فصل تابستان ملاحظه می گردد. از این رو، شناسایی دقیق پوشش برف (در کوتاه مدت، حداقل در مقیاس هفتگی ) می تواند اطلاعات ضروری دقیق برای مدیریت مدبرانه منابع آب (منتج از ذوب ذخایر برف) با هدف توسعه پایدار محیطی در محدوده کوهستان سبلان را فراهم آورد.

بهینه سازی تصاویر سنتینل -۲، همجوشی تصاویر ماهوارهای لندست (۸ و ۹) و سنتینل -۲، روشهای پردازش شی ءگرا، محدوده کوهستان سبلان، تغییرات زمانی و مکانی مقادیر پوشش برف.