سهیل عبداله - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده معماری و شهرسازی، گروه معماری منظر و بازسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
زهرا نوروزی دلاویز - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده معماری و شهرسازی، گروه معماری منظر و بازسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
فرشته اصلانی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، گروه معماری منظر و بازسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

قرارگیری دانشگاه شهید بهشتی بر روی گسل شمال تهران که یکی از گسل های فعال و لرزه خیز تهران است باعث افزایش ریسک زلزله در این محدوده می باشد. وجود این تهدیدات بالقوه از یک طرف و اهمیت کاهش آسیب پذیری مراکز آموزشی از طرف دیگر بر ضرورت تدوین سامانه فرماندهی حادثه تاکید می کند. بر این اساس، هدف از این مقاله، تدوین سامانه فرماندهی حادثه در برابر زلزله و آتشسوزی در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه شهید بهشتی تهران می باشد. برای دستیابی به این هدف، از یک روش ترکیبی استفاده شد. در گام اول، بازدیدها و مشاهدات دقیق از ساختمان دانشکده به منظور شناسایی آسیب پذیری های موجود انجام شد. همچنین برای گروههای هدف اساتید، کارمندان و کارکنان و نیز دانشجویان، پرسشنامه های جداگانه ای با توجه به شاخص های استنتاج شده، تهیه و توزیع شدند. سپس، تجزیه و تحلیل آماری پرسشنامه ها با بکارگیری نرم افزار اکسل، تحلیل سوات و نیز مصاحبه های حضوری با ریاست، معاونین و مدیران محترم دانشکده انجام شد. دستاورد کلی این مقاله، شناخت و ارزیابی سطح آسیب پذیری دانشکده در برابر زلزله و آتشسوزی، ارائه راهکارهای کاهش آسیب پذیری اجزای غیرسازه ای و همچنین راهکارهای مدیریتی است. در این زمینه، مطلع ساختن دانشجویان، مسئولین و کارمندان دانشکده از اهمیت موضوع مدیریت بحران و ارتقاء تابآوری حائز اهمیت است و به نظر می رسد این موضوع باید در اولویت نظام برنامه ریزی مراکز آموزشی قرار گیرد. اصلاح چارت تشکیلاتی دانشکده و انطباق آن با سامانه فرماندهی حادثه، تعیین وظایف و نقش های کارمندان و کارکنان دانشکده، در هنگام وقوع سانحه و نیز ارائه آموزش های مرتبط و تعیین وظایف ریاست محترم به عنوان فرمانده بحران و معاونین مربوط توصیه می شود. برگزاری مانورها به صورت از پیش تعیین شده ولی اعلام نشده، در هر نیمسال تحصیلی مفید است تا با شبیه سازی یک سانحه، بتوان سطح آگاهی دانشجویان و کارمندان را ارتقاء داده و از طرف دیگر، سیستم ها و امکانات دانشکده و همچنین ظرفیت های موجود را مورد آزمایش قرار داد تا کاستی ها و ضعف های موجود شناسایی گردد.

سامانه فرماندهی حادثه، زلزله، آسیب پذیری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران