حمیده خیری پور - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی بالینی، واحد آیت ا...آملی، دانشگاهآزاد اسلامی، آمل، ایران.
صدیقه ابراهیمی - استادیار، گروه روانشناسی، واحد آیت ا...آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران.

هدف از انجام پژوهش حاضر اثربخشی مداخله شناختی رفتاری بر خودپنداره و عواطف منفی نوجوانان بی سرپرست بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی نوجوانان دختر بی سرپرست مراکز بهزیستی شهر کرج در سال ۲۰۲۳ بود. نمونه پژوهش طبق شیوه روش نیمه آزمایشی ، ۳۰ نفر از نوجوانان دختر بی سرپرست از مراکز مربوطه منتخب ، انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامه مفهوم خویشتن (خودپنداره) بک (۱۹۷۸)، ارزیابی عاطفه مثبت و منفی واتسون و تلگن (۱۹۸۸) و پروتکل درمان شناختی - رفتاری (بر اساس پروتکل بک ، ۱۹۷۶ و لیهی ، ۲۰۰۶) بود. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار بسته آماری در علوم اجتماعی ، نسخه ۲۶ SPSS مورد تحلیل قرار گرفت . در قسمت توصیفی داده ها از شاخص های آماری میانگین و انحراف معیار، در مراحل پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. همچنین به منظور بررسی نرمال بودن متغیرهای پژوهش از آزمون کالموگروف اسمیرنف و به منظور بررسی تجانس واریانس ها از آزمون لوین استفاده گردید. در قسمت آزمون استنباطی نیز به منظور مقایسه میانگین نمرات دو گروه آزمایش و کنترل و اثر نمرات پیش آزمون و سایر متغیر های مداخله گر بر پس آزمون، از تحلیل کوواریانس یک متغیری و چند متغیری استفاده شد.نتایج نشان داد که مداخله شناختی رفتاری بر خودپنداره و عواطف منفی نوجوانان بی سرپرست اثربخش است . با توجه به شدت اثر، مداخله شناختی رفتاری بر خودپنداره تاثیر بیشتری نسبت به عواطف منفی نوجوانان بی سرپرست دارد.

شناختی رفتاری ، خودپنداره، عواطف منفی