محمدعلی حجت خواه - گروه حقوق بین الملل، دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارت
راضیه شکوه - گروه حقوق بین الملل، کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر

از آنجایی که در نظام دمکراتیک ، مردم حاکم بر خود فرض می شوند، لذا منشاء اولیه و بالاترین اراده درمشروعیت بخشی به حکومت می باشند و با انتقال قدرت و اراده مردم به حاکمان، نظام سیاسی شکل می گیرد،به طوری که تداوم این نظام بستگی به خواست و اراده شهروندان دارد. یکی از مهم ترین و اصلی ترین بخشهای نظام و چارچوب قانونی انتخابات، نظام انتخاباتی است ؛ به خاطر اینکه انسجام بخش ها و عناصر مختلففرآیند انتخابات و روابط آراء شهروندان و کرسی های نمایندگی می باشد. همچنین نظام انتخاباتی به طورمستقیم و غیر مستقیم بر سایر بخش های نظام سیاسی ، تاثیرگذار است . انواع نظام های انتخاباتی رایج عبارتنداز : نظام انتخاباتی اکثریتی که خود شامل : نظام انتخاباتی اکثریت نسبی ، نظام انتخاباتی اکثریت مطلق میباشد. از دیگر نظام های انتخاباتی می توان به نظام نیمه تناسبی ، نظام تناسبی و نظام ترکیبی یا تلفیقی اشارهنمود. از چالشهای جامعه شناختی ، اجتماعی ، اقتصادی ، امنیتی ، فرهنگی و عملیات روانی در نظام انتخاباتی ایرانمی توان به مواردی به شرح ذیل اشاره نمود : بی اعتمادی مردم به کارآمدی ساز و کار انتخابات برای حلمشکلات و بروز بیگانگی سیاسی نسبت به نظام، کوتاه بودن فرصت فعالیت ها و رقابت های انتخابات رسمی،پنهان شدن برخی جریان ها و کاندیداها در پشت آرمان ها ی انقلاب و نظام و یا شعارهای مردم سالارانه ،سوقیافتن نارضایتی ها و اعتراض های ناشی از ناکارآمدی مقامات، ضعف جریان های سیاسی و نهادهای انتخاباتی به اصل نظام در بلند مدت، عدم شفافیت در برخی مراحل انتخابات مانند مرحله تجمیع آراء و امکان سوء استفاده برخی محافل متنفذ و فراهم سازی بستر اعتراض ها و خشونت های جمعی ، مشارکت غیر حزبی و مسئولیت ناپذیری و ناتوانی جریان های سیاسی در کنترل التهاب ها و خشونت های اعتراضی.

نظام انتخاباتی ، چالش ها، قانون اساسی ، اجرا و نظارت، ایران