فرامرز کرمی طالقانی - Department of Accounting, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran.
محمدرضا وطن پرست - Department of Accounting, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran.
جواد رضازاده - Department of Accounting, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
کیهان آزادی هیر - Department of Accounting, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran.

‎ ‎‎ادبیات حسابداری نشان می دهد که یکی از مهم‎ترین انگیزه‎های تنوع‎بخشی، ایجاد و دسترسی به بازارهای سرمایه داخلی است. با توجه به نقش کلیدی راهبرد تنوع‎بخشی در رفتار استراتژیک شرکت‎ها، مطالعات در این زمینه بیانگر نتایج متفاوتی است. از یک سو، با استناد به استدلال‎های نظری و تجربی، از تخصیص بهینه منابع داخلی به عنوان یکی از مزایای این بازارها یاد شده است. در سوی دیگر، تشدید مشکلات نمایندگی ناشی از اتخاذ راهبرد تنوع بخشی را به عنوان یکی از دلایل تخصیص ناکارآمد منابع داخلی در این بازارها می دانند. با این حال، آنچه باید به آن اشاره کرد این است که در بسیاری از این مطالعات، تنوع بخشی شرکت‎های مستقل مورد بررسی بوده و تا حدودی کارکرد بازارهای سرمایه داخلی گروه‎های تجاری در شرایط اتخاذ راهبرد تنوع‎بخشی مورد غفلت قرار گرفته است. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تاثیر راهبرد تنوع‎بخشی بر کارایی بازارهای سرمایه داخلی گروه‎های تجاری در تخصیص منابع داخلی و عملکرد با در نظر گرفتن نقش تعدیلی رقابت در بازار محصول است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده‎های ۱۸ گروه تجاری که شرکت اصلی آنها در بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس پذیرفته شده اند، طی سال‎های ۱۳۹۴ الی ۱۴۰۰ جمع‎آوری و با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه مبتنی بر داده‎های ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد که راهبرد تنوع‎بخشی بر کارایی تخصیص منابع داخلی و کارایی عملکرد بازارهای سرمایه‎ داخلی گروه‎های تجاری تاثیر منفی و معنادار دارد. هم چنین، رقابت در بازار محصول رابطه ی راهبرد تنوع‎بخشی با کارایی تخصیص منابع داخلی و کارایی عملکرد بازارهای سرمایه داخلی گروه های تجاری را تضعیف می‎کند.

Business Groups, Diversification Strategy, Internal Capital Markets Efficiency, Product Market Competition, راهبرد تنوع بخشی, کارایی بازارهای سرمایه داخلی, رقابت در بازار محصول, گروه‎های تجاری.