ابوالقاسم گل خندان - دکتری تخصصی اقتصاد بخش عمومی گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و اداری لرستان خرم آباد

درآمدهای نفتی نقش مهمی در بیشتر کشورهای اسلامی صادرکننده نفت دارد و به عنوان منبع اصلی تامین مالی انواع مخارج دولت در این کشورها در نظر گرفته می شود. بنابراین شوک های قیمتی نفت می تواند تاثیرات قابل توجهی بر مخارج دفاعی و امنیتی کشورهای اسلامی نفت خیز داشته باشد. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر متقارن و نامتقارن شوک های قیمتی نفت بر مخارج دفاعی و امنیتی در ۱۶ کشور مسلمان صادرکننده نفت خیز طی سال های ۲۰۲۱-۲۰۰۰ می باشد. به این منظور از یک مدل متقارن و یک مدل نامتقارن در قالب مدل های رگرسیونی و روش تجزیه و تحلیل داده های پانلی استفاده شده است. نتایج برآورد مدل متقارن نشان می دهد که یک درصد افزایش (کاهش) در قیمت نفت خام، در بلندمدت مخارج دفاعی و امنیتی را در کشورهای مورد مطالعه حدود ۱/۰ درصد افزایش (کاهش) می دهد. برآورد مدل نامتقارن نیز گویای آنست که در بلندمدت تاثیر شوک های افزایشی قیمت نفت بر مخارج دفاعی و امنیتی، مثبت و این اثرگذاری برای شوک های کاهشی، منفی می باشد؛ اما اثرگذاری شوک های مثبت بزرگ تر از شوک های منفی است (اثر نامتقارن). از این رو کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی در جهت تامین مخارج دفاعی در کشورهای اسلامی نفت خیز به منظور عدم تاثیرپذیری امنیت این کشورها از نوسانات قیمت نفت، مهم ترین توصیه سیاستی این پژوهش است.

شوک های قیمتی نفت,,, ,،مخارج دفاعی و امنیتی,,, ,،تاثیر متقارن و نامتقارن,,, ,،کشورهای اسلامی,,, ,،داده های پانل