داود امینی قشلاقی - استادیار گروه جغرافیا دانشگاه افسری امام علی (ع)
حامد ابراهیمی - گروه ژئوپلیتیک دانشگاه عالی دفاع ملی
محمدصادق محمدی - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی

یکی از مهمترین الزامات طرح های آمایش سرزمین در کشورها، توجه به ملاحظات دفاعی- امنیتی است. کشورهای روسیه و ایران با توجه به موقعیت و ویژگی های ژئوپلیتیکی خود، با محدودیت ها و تهدیدات متعددی مواجه هستند که این نگرانی های امنیتی، سبب گشته تا هر دو کشور توجه ویژه ای به ملاحظات فوق در برنامه های آمایش سرزمینی خود داشته باشند. هدف این پژوهش، بررسی ملاحظات دفاعی_ امنیتی آمایش سرزمینی روسیه و نقش آن ها در تامین امنیت ملی این کشور، با کاربست عملی آن ها برای ج.ا.ایران بر اساس تشابهات و تفاوت های موجود است. این تحقیق، به روش آمیخته، با رویکردی توصیفی_ تحلیلی و استفاده از دو ابزار کتابخانه ای و میدانی از طریق مصاحبه با ۱۰ نفر از کارشناسان خبره در حوزه-های مرتبط انجام گردیده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که نحوه آمایش سرزمینی در هر دو کشور با تمرکز بالای جمعیت و فعالیت در مناطق خاصی از فضای سرزمینی آن ها صورت گرفته و این عدم پخشایش، آسیب پذیری در مقابل تهدیدات امنیتی را بالا می برد و پشتیبانی های دفاعی را سخت می نماید. نتیجه پژوهش این بوده که با توجه به تهدیدات گسترده علیه ج.ا.ا ایران، مطالعه عملکرد کشورهایی نظیر روسیه به عنوان یک کشور پیشرفته و دارای جایگاه راهبردی، سبب کسب دانش و تجربه مورد نیاز در داخل کشورمان برای تدوین طرح های آمایشی متناسب با تهدیدات و تامین امنیت ملی کشور می گردد.

آمایش سرزمین,,, ,،امنیت ملی,,, ,،ملاحظات دفاعی-امنیتی,,, ,،تهدید,,, ,،راهبرد