محمد صالحی مازندرانی - دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه قم، قم، ایران
حانیه ذاکری نیا - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه قم، قم، ایران

برای تحقق اراده انشایی ایقاع، ابتدا لازم است ایقاع­کننده با طی مراحلی در ذهن و ضمیر خود، اراده باطنی بر آن را محقق سازد. علیرغم عقیده برخی حقوقدانان بر کفایت اراده باطنی به جهت یکجانبه بودن عمل حقوقی ایقاع و عدم دخالت اراده دیگری، به نظر می­رسد از آن­جا که ایقاع به هر حال با حقوق دیگری ارتباط می­یابد و نیز به منظور تضمین اجرای تعهدات برآمده از ایقاع و مهم­تر آن ­که این اراده باطنی در عالم حقوق اثر داشته باشد، لازم است ایقاع­کننده آن را ابراز کند. از این رو ابراز، شرط تاثیر اراده باطنی و شرط تحقق ایقاع خواهد بود. در فرایند تحقق اراده انشایی، به ­منظور ورود اراده باطنی به عالم خارج، ناگزیر از استفاده از وسایل خارجی با عنوان روش­های ابراز اراده هستیم. این روش­ها به ­طور سنتی، لفظ و فعل و به ­طور نوین، روش­های الکترونیکی هستند. از آن­جا که استفاده از اشاره، معاطات، ترک فعل خاص و سکوت در ابراز ایقاع مشکوک به ­نظر می­رسد، امکان به کارگیری آن ها نیز بررسی می­گردد. به هر ترتیب، این روش­ها در صورتی که به ­نحو صریح یا ضمنی بر اراده باطنی دلالت کنند، واجد اثر خواهند بود و به عبارت دیگر، اراده ظاهری ایقاع­کننده باید با اراده باطنی وی مطابقت کند. در این میان، گفتار یا نوشتار صریح به دلالت مطابقی، لفظ غیرصریح به دلالت تضمنی و التزامی، و فعل ایقاع­کننده به دلالت التزامی مبین و کاشف از اراده ایقاع­کننده و معبر آن است.

Unilateral engagement, Internal will, External will, Instruments and ways to express volition, Explicit and implicit indications, ایقاع, اراده باطنی, اراده ظاهری, وسایل و روش های ابراز اراده, دلالت صریح و ضمنی