حمید پورشریفی - دانشگاه تبریز
رضا زمانی - دانشگاه تهران
امیرهوشنگ مهریار - موسسه عالی پ‍ژوهش در مدیریت و برنامه ریزی
محمدعلی بشارت - دانشگاه تهران.
اسدالله رجب - انجمن دیابت ایران

هدف پژوهش حاضر، مطالعه­ی اثربخشی مصاحبه ی انگیزشی گروهی و آموزش گروهی شناختی- رفتاری را در افراد مبتلا به دیابت نوع دو در خصوص شاخص های بهزیستی، کیفیت زندگی و مراقبت از خود بود. از میان مراجعان انجمن دیابت ایران و انستیتو غدد و متابولیسم، ۹۳ بیمار مبتلا به دیابت نوع دو انتخاب شدند. سنجش در سه مرحله انجام پذیرفت؛ مرحله ی اول، خط پایه یا پیش آزمون، مرحله ی دوم، دو هفته بعد از آخرین جلسه ی مداخله، مرحله ی سوم، ۹ هفته بعد از آخرین جلسه ی مداخله. شرکت کنندگان به طور تصادفی به گروه های مصاحبه ی انگیزشی (۳۰ نفر)، آموزش گروهی شناختی رفتاری (۲۶ نفر) و کنترل (۳۷ نفر) اختصاص یافتند. میان گروه های پژوهش از نظر ویژگی های خط پایه (سن، سابقه ی دیابت، جنسیت، آمادگی تغییر، الگوهای شخصی و شاخص های پیامد) تفاوتی دیده نشد. برای هر کدام از مداخله ها، بر اساس راهنمای عمل، چهار جلسه ی گروهی به مدت ۹۰ دقیقه توسط روانشناس واحدی برگزار شد. یافته های پژوهش نشان داد در بیماران دیابت نوع دو، مصاحبه ی انگیزشی به شکل گروهی آن می تواند به عنوان مداخله ای موثر، کیفیت زندگی، و مراقبت ازخود (در زمینه ی ورزش)، و آموزش گروهی شناختی رفتاری می تواند به عنوان مداخله ای موثر، شاخص بهزیستی، شاخص کلی مراقبت از خود، و مراقبت از خود (در زمینه ی رژیم غذایی) را بهبود بخشد، و مداخله ی مصاحبه ی انگیزشی گروهی، بهتر از آموزش گروهی شناختی رفتاری، می تواند مراقبت از خود (در زمینه ی رژیم غذایی) را بهبود بخشد.

دیابت نوع دو, مصاحبه ی انگیزشی (MI), آموزش گروهی شناختی رفتاری, کیفیت زندگی, بهزیستی, مراقبت از خود