مهرنوش ابوذری - دانشگاه تهران

هوش­ مصنوعی در عرصه­های مختلف، کارآمدی خود را به اثبات رسانده که حقوق و حل مسائل حقوقی نیز از این نفوذ مصون نمانده است که در عرصه های مختلف حقوقی کاربردهای عینی آن مشاهده شده و قابلیت­های آتی نیز مورد بررسی است. یکی از این حوزه­ها، مربوط به حقوق خانواده می­باشد که حضور هوش مصنوعی بسیاری از مشکلات موجود در تصمیم­گیری را می­تواند به خوبی مدیریت و سازماندهی کند. حقوق خانواده که مباحثی مانند ازدواج، طلاق و فسخ نکاح، مسائل مالی ناشی از آن، سرپرستی و نگهداری فرزندان و کودکان را دربردارد، از مباحثی است که طولانی بودن روند تصمیم­گیری و مراجعه به محاکم، آسیب­های عاطفی و روانی آن را بیشتر کرده و روندی فرسایشی برای طرفین ایجاد می­کند. کمک و حضور هوش مصنوعی علاوه بر اینکه دقت بیشتری در شناخت شخصیت و زمینه­های اشتراک یا اختلاف افراد برای زندگی یا جدایی افراد دارد، در روند تصمیمات نیز می­تواند موثر باشد تا دقت و سرعت بیشتری برای این قبیل پرونده­ها همراه داشته و آسیب کمتری متوجه افراد و سلامت روانی آنها شده و احتمال اشتباهات در تصمیم­گیری ها کاسته شود. کشورهای مختلفی نیز به این کاربردها توجه داشته­اند که در این مقاله به عنوان کاربردهای عینی هوش مصنوعی در حل مسائل حقوق خانواده به آنها اشاره شده و قابلیت­ها و قواعد به­کارگیری آن در نظام حقوقی ایران مورد بررسی قرار می­گیرد .

artificial intelligence, law, family, judicial decision-making, هوش مصنوعی, حقوق, خانواده, تصمیم گیری قضائی.