توکل حبیب زاده - استادیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق
حمیدرضا نیکوگفتارصفا - کارشناسی ارشد معارف اسلامی و حقوق عمومی دانشگاه امام صادق

تفسیر قانون اساسی اگرچه از نظریه کلی تفسیر قانون مستثنا نیست، اما به دلیل هم سنگی با متن قانون اساسی و همبستگی با مسائل سیاسی، اجتماعی از پویایی و برجستگی خاصی برخوردار است. همین ویژگی ها موجب شده است که در نظام های سیاسی گوناگون مراجع متنوعی برای آن در نظر گرفته شود، چراکه جایگاه و ساختار مرجع مفسر قانون اساسی از اندیشه و پیشینه سیاسی هر حکومت سرچشمه می گیرد، و بر رویکردهای تفسیری مرجع به شدت تاثیر می گذارد. این مراجع تفسیری را می توان در سه دسته قضایی، قانونی و دکترین طبقه بندی کرد که از میان آن ها آرای دو دسته نخست الزام آور و آرای مشورتی قضایی و قانونی به همراه دکترین غیر الزام آور محسوب می شوند. اگرچه دیوان عالی ایالات متحده از مراجع قضایی محسوب می شود، اما ساختار و نحوه انتخاب اعضای آن موجب شده است تا گرایشات سیاسی به شدت بر آرای آن تاثیر گذارد؛ در مقابل شورای نگهبان جمهوری اسلامی ایران، مرجعی قانونی با گرایشات فقهی و حقوقی است.

تفسیر قانون اساسی, دیوان عالی ایالات متحده, شورای نگهبان قانون اساسی