Mohammad-Taghi Golmakani - Shiraz University
Azita Hosseinzadeh Farbudi - Department of Food Science and Technology, School of Agriculture, Shiraz University
Gholamreza Mesbahi - Department of Food Science and Technology, School of Agriculture, Shiraz University
Seyedeh Nasireh Alavi - Shiraz University

در مطالعه­ی حاضر، ترکیبات زیست­فعال از مغز دانه نارنج (Citrus aurantium)، به­عنوان یکی از پسماند­های فرآوری مرکبات با استفاده از روش مایکروویو استخراج شد. اثر چهار متغیر مستقل شامل توان مایکروویو (۳۰۰- ۱۰۰ وات)، زمان استخراج (۱۵- ۵ دقیقه)، وزن نمونه (۱۵- ۵ گرم) و حجم حلال (۲۰۰- ۱۰۰ میلی لیتر) بر پاسخ­های بازدهی استخراج، میزان فنل کل، میزان فلاونوئید کل، فعالیت مهار رادیکال آزاد (IC۵۰)، قدرت احیای یون فریک، ظرفیت احیای یون مس و ظرفیت کلاته­کنندگی بررسی شد. روش سطح پاسخ مبتنی بر طرح مرکب مرکزی به­منظور بررسی اثر متغیرهای مستقل بر پاسخ­ها و هم­چنین به منظور بهینه­سازی شرایط استخراج استفاده شد. شرایط بهینه استخراج شامل توان مایکروویو ۳۰۰ وات، زمان استخراج ۱۵ دقیقه، وزن نمونه ۵ گرم و حجم حلال ۲۰۰ میلی لیتر بود. در خصوص بازدهی استخراج، با افزایش توان مایکروویو، زمان استخراج و وزن نمونه، میزان آن به­شکل معنی­داری افزایش یافت درحالی­که با افزایش حجم حلال، میزان آن به­شکل معنی­داری کاهش یافت. هم­چنین، بیشترین میزان فنل کل عصاره در کمترین سطوح توان مایکروویو و زمان استخراج مشاهده شد. در رابطه با میزان فلاونوئید کل عصاره، با افزایش زمان استخراج و افزایش حجم حلال، میزان آن به­شکل معنی­داری افزایش یافت درحالی­که با افزایش وزن نمونه، میزان آن به­شکل معنی­داری کاهش یافت. علاوه بر این، ظرفیت احیای یون مس عصاره با افزایش توان مایکروویو، زمان استخراج و حجم حلال، برخلاف وزن نمونه، به­شکل معنی­داری افزایش یافت. در مجموع، روش استخراج به کمک مایکروویو را می­توان به­عنوان روشی مناسب برای استخراج ترکیبات زیست­فعال از مغز دانه نارنج پیشنهاد داد.

Extraction, Microwave, Bitter orange seed cotyledon, Citrus wastes, Antioxidant, استخراج, مایکروویو, مغز دانه نارنج, پاداکسنده, پسماند مرکبات