محمد زرنگ - دانشگاه افسری امام علی (ع)، تهران،
هادی مرسی - دانشگاه میبد

تحصیل غیرمجاز دادههای رایانهای نظامی موجب میشود تا تحصیل کنندگان با استفاده از آنها برای حمله سایبری به زیرساختهای نظامی استفاده کنند که در عمل ممکن است به تخریب سامانههای رایانهای حیاتی نظامی ازقبیل سامانههای آفندی و پدافندی بینجامد. قانونگذار در بند (الف) ماده ۷۳۱ قانون مجازات اسلامی صرفا تحصیل دادههای سری را بهطور عام پیشبینی کرده است و  در ماده ۱۳۱ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح نسبت به عنوان مجرمانه «تحصیل غیرمجاز دادههای رایانهای» صراحتی وجود ندارد. اهمیت و حساسیت دادههای رایانهای نظامی اقتضا دارد که تدابیر متناسب با آنها چه در حوزه جرمانگاری و چه کیفرگزینی مقرر شود. در این پژوهش به این امر که سیاست کیفری ایران در قبال تحصیل غیرمجاز دادههای رایانهای نظامی به چه نحو است و اینکه آیا در این راستا خلا و نارسایی قابل توجهی وجود دارد یا با وجود قوانین دیگر، چنین نقص یا خلایی منتفی خواهد شد، پرداخته میشود. پژوهش حاضر ضمن بررسی مواد مربوطه در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح و قانون جرائم رایانهای به روش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانهای نتیجه گیری میکند که سیاست کیفری ایران در قبال تحصیل غیرمجاز دادههای رایانهای نظامی اعم از طبقهبندی شده و فاقد طبقهبندی از سوی اشخاص نظامی و غیرنظامی از اصل بازدارندگی و اصل تناسب جرم و مجازات برخوردار نیستند که در این خصوص نیازمند اصلاح است و خلاهای تقنینی وجود دارد که مستلزم پیشبینی تدابیری متناسب با اهمیت دادههای رایانهای نظامی است که در این راستا پیشنهاداتی ارائه شده است.

سیاست کیفری, فضای سایبر, جرم نظامی, تحصیل غیرمجاز داده رایانهای, جاسوسی رایانهای