محمد حسین جهانگیر - دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران
فراز رحیمی - دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران
مهناز ابوالقاسمی - دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران

تغییر اقلیم بر سیستم های مختلف تاثیرات متفاوتی داشته است که به دلیل نقش حیاتی آب در زندگی انسان، بررسی تاثیرات منفی آن بر شدت و فراوانی وقوع خشکسالی یک منطقه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا به منظور پیش نگری پارامتر های اقلیمی با احتساب تغییرات در انتشار گاز های گلخانه ای، سناریوهای متعددی معرفی شده اند. در این پژوهش به ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر وضعیت خشکسالی استان تهران در دوره های آتی با استفاده از شاخص خشکسالی بارش-تبخیر و تعرق استانداردشده SPEI پرداخته شده است. در این راستا، ابتدا با استفاده از مقادیر دمای کمینه، دمای بیشینه، دمای میانگین و بارندگی روزانه ۸ ایستگاه سینوپتیک در دوره پایه (۱۹۹۵ تا ۲۰۱۷)، با استفاده از مدل ریزمقیاس نمایی SDSM و با در نظر گرفتن مدل گردش عمومی جو بر اساس گزارش پنجم هیئت بین الدول و سناریوهای انتشار RCP۲.۶، RCP۴.۵ و RCP۸.۵، مقادیر بارش و دما تا سال ۲۱۱۲ پیش نگری شد. پس از آن با استفاده از پارامتر های پیش نگری شده، خشکسالی SPEI محاسبه شد و در نهایت ویژگی های زمانی و مکانی خشکسالی مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی کلی نتایج نشان می دهد که شدیدترین خشکسالی در ایستگاه آبعلی در سال ۲۰۷۳ در ماه ژولای برابر با ۶۳/۶- خواهد بود. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده، شهر تهران نسبت به سایر مناطق استان تهران از تنش خشکسالی بیشتری در سال های آینده برخوردار خواهد بود. شایان ذکر است که با بررسی های سری زمانی خشکسالی های آتی، فراوانی خشکسالی در ماه های آینده یک عقب نشینی ۴ ماهه خواهد داشت و از ماه سپتامبر به ماه می انتقال پیدا خواهد کرد.

استان تهران, پیش نگری, تحلیل زمانی و مکانی, سناریو های تغییر اقلیم, شاخص خشکسالی SPEI