علیرضا محمودی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب-دانشگاه شیراز
حمیدرضا بوستانی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب-دانشگاه شیراز

آتش سوزی می تواند بر پایداری بسیاری از زیست بوم های طبیعی از طریق تغییر در ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیر بگذارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات آتش سوزی بر برخی از خصوصیات شیمیایی و فراهمی عناصر غذایی خاک مرتعی (مراتع مروارید، منطقه داراب) است. برای انجام این پژوهش، یک منطقه آتش سوزی با سابقه پنج ماه و یک منطقه همگن بدون آتش سوزی (شاهد) در کنار آن انتخاب شد. تعداد ۳۰ نمونه خاک سطحی (۰ تا ۲۰ سانتی متر) با استقرار ۱۵ پلات در هر منطقه (شاهد و آتش سوزی) برداشته شد. خصوصیات خاک دو منطقه از طریق آزمون t مستقل و با استفاده از نرم افزارSPSS آنالیز گردید. نتایج نشان داد پس از آتش سوزی به طور معنی داری مقدار ماده آلی (۱۵/۲ برابر)، ظرفیت تبادل کاتیونی (۶۵/۲۱ درصد) و شوری خاک (۳ برابر) افزایش و مقدار کربنات کلسیم معادل (۲/۲۷ درصد) و pH خاک (۵/۴ درصد) کاهش یافت. همچنین مقدار نیتروژن کل (۲/۲ برابر)، فسفر(۱۰۰ درصد)، پتاسیم (۵/۶۶ درصد)، منگنز (۱۷ برابر) و روی (۹۲/۲ برابر) قابل استفاده در خاک پس از آتش سوزی به طور معنی داری افزایش یافت. مقدار آهن و مس قابل استفاده در اثر آتش سوزی تغییر معنی داری نداشت. به طور کلی، نتایج نشان داد که حاصلخیزی خاک موردمطالعه در اثر آتش سوزی کوتاه مدت افزایش یافت، البته باید تاثیرات بلندمدت آتش سوزی نیز مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرد.

ماده آلی خاک, pH خاک, فسفر قابل استفاده, عناصر کم مصرف, ظرفیت تبادل کاتیونی