زهرا نویسی - گروه علوم کامپیوتر دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران
محمد ابراهیم شیری - گروه علوم کامپیوتر دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران
بهروز مینایی بیدگلی - دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

پیشینه و اهداف: توانایی خواندن یکی از توانایی هایی است که در کیفیت زندگی موثر است. از بین کودکان با هوش­بهر معمولی و بیشتر، دانش آموزان دارای نارساخوانی با توجه به سن و توانایی هوشی خود، نارسایی عمده ای در یادگیری خواندن دارند. در هرگونه برنامه ریزی و طراحی برنامه ی درمان برای این افراد، تشخیص، اولین قدم و شرط لازم است. شناخت زودهنگام و به موقع این اختلال برای پیشگیری از پیامدهای منفی ناشی از اختلال پر­اهمیت است. ما در این پژوهش به دنبال روشی برای پیش بینی نارساخوانی هستیم که مبتنی بر خواندن نباشد؛ تا بتوان با توجه به قابل درمان بودن نارساخوانی، قبل از شروع به آموزش خواندن، مداخلات درمانی لازم را برای این کودکان آغاز نمود. هدف این پژوهش، استفاده از هوش مصنوعی و تولید یک سامانه ی تشخیص هوشمند با استفاده از الگوریتم­ها و روش­های یادگیری ماشینی با ناظر است. روش ها: ابزار مورد استفاده در جمع آوری داده های مورد نیاز برای هوشمند سازی سامانه و همچنین استفاده از این سامانه، یک بازی رایانه ای هوشمند است که در جریان همین پژوهش طراحی و پیاده سازی شده است. بازی ها می توانند روشی با استرس کم یا بدون استرس و جالب برای کودک ارائه دهند به طوری که کودک حتی متوجه نشود که در حال سنجیده شدن است. سیستم تشخیص هوشمند با مشارکت دانش آموزان سالم و نارساخوان، آموزش داده شد. یافته ها:  نتایج بررسی بر روی عملکرد این سامانه هوشمند نشان می دهد که این سامانه توانایی پیش بینی نارساخوانی در کودکان را با احتمال بالای ۹۷ درصد دارد.  نتیجه گیری: در این پژوهش یک بازی رایانه ای هوشمند ارائه شده است که توانایی پیش بینی نارساخوانی در کودکان را دارد. این سامانه برای پیش بینی از یک تفاوت شناختی بین کودکان رساخوان و نارساخوان استفاده می نماید. دقت بالای سامانه در تشخیص، نشان می دهد می توان نارساخوانی را  با استفاده از تکیه بر تفاوت های شناختی پیش بینی نمود و این پیش بینی را در سنین کمتر از ابتدایی و قبل از ارائه آموزش خواندن به کودکان، انجام داد. در این حالت می توان با مداخله ی به هنگام از اثرات منفی متعدد نارساخوانی بر کودک و خانواده و جامعه، پیش گیری نمود. این روش در قالب یک بازی رایانه ای ارائه شده است و مزیت بازی ها، در این است که بازی ها می توانند روشی با استرس کم یا بدون استرس و جالب برای کودک ارائه دهند به طوری که کودک حتی متوجه نشود که در حال آزموده شدن است.  مزیت بعدی، در دسترس بودن بازی­ها است.

نارساخوانی, بازی های رایانه ای, سامانه تشخیص هوشمند