مصطفی ارغیانی - گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران
محسن فیضی - دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
عباس یزدانفر - دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

ادراک و تجربه کسب شده درون مدرسه معاصر نتوانسته زمینه ساز مناسب یادگیری فعال انسان ­­باشد. به طورکلی مشارکت کردن رکن اصلی در یادگیری فعال است که امروزه تعلیم و تربیت و یادگیری در دوره راهنمایی، بر مشارکت فعال دانش­آموزان در جریان یادگیری، تاکید دارد. با توجه به اهمیت یادگیری فعال در این مقاله مولفه­های موثر در این نوع یادگیری مشخص گردید، از بین ۳ مولفه موثر در یادگیری فعال، مولفه مشارکت در فرایند یادگیری انتخاب می گردد که بعد از بررسی و مطالعه الگو، عوامل موثر بر مشارکت کودک در فرایند یادگیری به ترتیب ۲ الگو شامل الگوی اجتماعی، الگوی فعالیتی برای مشارکت در فرایند یادگیری تعیین گردید. در این مقاله که روش تحقیق مورداستفاده ترکیبی از دو روش کمی و کیفی است، در بخش کمی از آزمون T تک متغیره و در بخش کیفی از روش نمونه موردی و روش تحلیل محتوا در تحلیل مصاحبهه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه آماری در بخش کمی شامل ۲۷۹ نفر از دانش­آموزان مقطع راهنمایی شهر بجنورد  و در بخش کیفی شامل ۴۳ نفر از دانش­آموزان مقطع هفتم در یکی از مدارس راهنمایی پسرانه شهر بود. نتایج تحقیق نشان داد اکثریت پاسخ دهنده ها اندازه کوچک کلاس را ترجیح می دهند. یافته های تحقیق با تهکید بر مفهوم مشارکت در فرایند یادگیری، معیارهای تعاملات اجتماعی، فعالیت فردی و گروهی، درگیری و تجربه در فرایند یادگیری را برای طراحی فضای بسته آموزشی مطرح می سازند که درنهایت تعاملات به عنوان مهم ترین معیار مطرح گردید.

طراحی فضای بسته آموزشی, یادگیری فعال, مشارکت در فرآیند یادگیری, متغیرهای محیطی