طاهره صادقی شاهرخت - دانشگاه فردوسی مشهد
محمد جنگجو - دانشگاه فردوسی مشهد
زهرا نیکبخت - دانشگاه فردوسی مشهد
عادله خاور - دانشگاه فردوسی مشهد

مدیریت و کنترل گونه های سمی و آللوپات از اولویت های برنامه های احیای اکوسیستم های مرتع و بیابان است. در یک آزمایش گلخانه ای، بذر گونه مرتعی علف گندمی بیابانی در خاک حاوی نسبت های مختلفی (۰، ۵ و ۲۰ درصد) از باقیمانده اندام هوایی، ریشه و خاک زیراشکوب گونه اسپند کشت شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با ۶ تیمار و ۴ تکرار انجام شد. درصد و سرعت جوانه زنی و خصوصیات مورفولوژیکی نهال علف گندمی بیابانی اندازه گیری شد. مقدار اسیدیته (۱۸/۸) و نوع بافت خاک (شنی لومی) در زیراشکوب بوته اسپند مشابه با نمونه های خاک فضای باز بود، در حالی که میزان هدایت الکتریکی در زیراشکوب اسپند (۶۲۷ میکروزیمنس) بیشتر از فضای مجاور (۲۱۵ میکروزیمنس) بود. تیمار ترکیبی ۲۰ درصد اندام هوایی (شامل بذر و میوه) و خاک مرتع موجب کاهش خصوصیات رشد و جوانه زنی شد. تیمارهای پودر ریشه و خاک زیراشکوب، هیچ گونه اثر  منفی بر خصوصیات رشد و جوانه زنی علف گندمی بیابانی نداشت. از آنجا که بیشترین اثر سمیت اندام هوایی اسپند، ناشی از گل و بذر آن است، انجام یک دیسک سطحی بر خاک مرتع قبل از گل دهی گیاه اسپند سبب مخلوط شدن خاک با اندام های این گیاه می شود و ممکن است به استقرار گیاه علف گندمی بیابانی کمک کند.

آللوپاتی, اسپند, علف گندمی بیابانی, رشد و جوانه زنی, اکوسیستم های بیابان