تاثیر هزینه های رفاهی دولت بر ثبات سیاسی-اجتماعی (از مسیر توسعه انسانی): ایران و کشورهای منتخب

ثبات سیاسی-اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های مهم حکمرانی خوب است که از یک سو همراه با آموزش و سلامت بالا در جامعه (نماد توسعه انسانی) بوده و از سوی دیگر زمینه ساز محیطی آرام برای پیشرفت اقتصادی است. زیرا این متغیر شرایطی را در بر می گیرد که در آن قانون حاکم بوده امنیت، آزادی و آرامش کافی وجود دارد. از آن جا که ثبات سیاسی- اجتماعی را نمی توان از هم جدا کرد، این دو در این مقاله به جای هم بکار برده می شوند. کشورهایی که از ثبات سیاسی بالاتری برخوردارند در پیشرفت اقتصادی نیز موفق ترند. دولت ها می توانند ترکیب مخارج خود را برای بهبود توسعه انسانی هدف گذاری کنند. این اثر به دنبال بررسی عوامل ثبات سیاسی از منظر توسعه انسانی برای ۳۴ کشور توسعه یافته و ۱۷ کشور عضو منا (شامل ایران) برای دوره ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۰ است. از این رو با استفاده از یک سیستم معادلات همزمان تاثیر هزینه های دولت در بخش آموزش و بهداشت و تاثیر سایر عوامل موثر بر ثبات سیاسی را برای کشورهای مورد نظر ارزیابی می کند. نتایج نشان می دهد که هزینه های دولت در آموزش و بهداشت (از کانال توسعه انسانی) بر ثبات سیاسی کشورها اثر مستقیم دارد. همچنین متغیرهای تورم، بیکاری و نابرابری درآمدی، رابطه ای معکوس و معنی دار با ثبات سیاسی دارند (در عین حال یک یافته ضمنی این نوشته اثبات ادعای تئوری جدید اقتصاد بخش عمومی در برتری نقش آموزش و سلامت در ایجاد ثبات سیاسی نسبت به نقش قدرت نظامی درتئوری سنتی است).

Keywords:

Government expenditure , Human development , Politico-social stability , Income inequality , Democracy