محمدعلی دهقان دهنوی - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس
سیدابراهیم حسینی نسب - دانشیار اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس دانشکده مدیریت و اقتصاد
کاظم یاوری - دانشیار اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس دانشکده مدیریت و اقتصاد
بهرام سحابی - استادیار اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس دانشکده مدیریت و اقتصاد

یکی از مهمترین خصوصیات ساختار هر صنعت، درجه تمرکز در آن صنعت است که می تواند شاخصی از وضعیت رقابت و قدرت بازاری بنگاه های آن صنعت باشد. همچنین کارایی نیز یکی از مهمترین مشخصه های درونی هر بنگاه اقتصادی است که عملکرد آن را تحت تاثیر قرار می دهد. بررسی ارتباط بین درجه تمرکز و سودآوری در صنعت بانکداری ایران در قالب فرضیه ساختار-رفتار-عملکرد و همچنین رابطه کارایی با سودآوری تحت عنوان فرضیه کارایی هدف اصلی این تحقیق است. به عبارت دیگر بررسی این موضوع که از بین دو عامل ساختار بازار و کارایی کدامیک تاثیر بیشتری بر سودآوری در صنعت بانکداری ایران دارد، مورد نظر تحقیق حاضر است. این موضوع با استفاده از داده های ۱۸ بانک رسمی فعال در دوره زمانی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۸ و برآورد روابط اقتصادسنجی متعددی انجام گرفت. نتایج حاکی از تایید فرضیه ساختار-رفتار-عملکرد بود. همچنین شواهدی از تایید فرضیه کارایی نیز به دست آمد. محدود کردن دوره زمانی بررسی فرضیه های تحقیق به سال های اخیر (۸۸-۱۳۸۴) نشان داد که طی این سال ها از شدت رابطه درجه تمرکز با سودآوری کاسته شده است و در عوض شواهد قوی تری برای تایید فرضیه کارایی وجود دارد.

ساختار بازار, کارایی, سودآوری, فرضیه ساختار-رفتار-عملکرد, صنعت بانکداری