منیر صادقی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه اصفهان
نعمت اله اکبری - استاد گروه قتصاد، دانشگاه اصفهان
هادی امیری - استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه اصفهان

یکی از سیاست های رایج در کشورهای در حال توسعه و حتی کشورهای توسعه یافته اتخاذ سیاست های حمایتی مناسب و پرداخت یارانه است. اما پرداخت یارانه ها از جمله یارانه کالاهای اساسی معایبی داشته که کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را به سمت هدفمندسازی یارانه ها سوق داده است و این رویکرد اثراتی را بر رفاه خانوار خواهد داشت. این مقاله درصدد ارزیابی اثرات هدفمندسازی یارانه کالاهای اساسی مورد مطالعه (غلات و نان، گوشت، لبنیات و تخم پرندگان، روغن ها و چربی ها، میوه ها و خشکبار، سبزیجات و حبوبات، قند و شکر و گروه سایر) بر رفاه خانوارهای مناطق شهری استان اصفهان و شناسایی ترتیب آسیب پذیری دهک های درآمدی از تغییرات قیمت مواد غذایی می باشد. برای این منظور، از نظریه ی تقاضا و به طور خاص از سیستم مخارج خطی به روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط (SUR) در برآورد معادلات تقاضا و سپس معیارهای تغییرات جبرانی و تغییرات معادل جهت ارزیابی تغییر رفاه مصرف کنندگان استفاده شده است. تخمین سیستم تقاضا بر اساس داده های هزینه-درآمد خانوارهای شهری استان اصفهان و برای دوره زمانی ۱۳۹۰-۱۳۸۳ انجام شده است. نتایج حاصل از محاسبه تغییرات جبرانی و تغییرات معادل ۴ گروه کالای خانوار شهری استان اصفهان که با شکست ساختاری روبه رو نبوده است در سال ۱۳۹۰، نشان دهنده کاهش رفاه خانوارها بعد از هدفمندسازی یارانه کالاهای اساسی می باشد. همچنین بر اساس داده های توصیفی موجود از هدفمندسازی یارانه ها نیز می توان بیان کرد که خانوارهای شهری استان اصفهان در سال ۱۳۹۰ دچار افت رفاه شده اند. در سال ۱۳۹۰ دهک اول درآمدی، آسیب پذیرترین دهک در مقابل افزایش قیمت ها بوده است.

کالاهای اساسی, سیستم مخارج خطی, تغییرات جبرانی, تغییرات معادل, رفاه مصرف کننده