شمسی قاسمی - دانش آموخته دکتری اقتصاد مالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس
کاظم یاوری - دانشیار، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس
رحیم محمودوند - استادیار، گروه آمار، دانشگاه بوعلی سینا
بهرام سحابی - استادیار، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس
علیرضا نعیمی - کارشناس ارشد مدیریت هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران

یکی از اقدامات مهم در صنعت بیمه از یک سو و صاحبان صنایع فرآیندی از سوی دیگر، تصمیم گیری در مورد نحوه ی برخورد با ریسک هاست. بدین منظور هر دو بیمه گران و بیمه گزاران (صاحبان صنایع فرآیندی) از روش های علمی مختلفی برای ارزیابی ریسک های خود استفاده می کنند. در این مقاله، تعیین بیمه پذیری ریسک ها در پالایشگاه های گاز با استفاده از روش حالات خطا و تجزیه و تحلیل اثرات آن (FMEA) به عنوان یک رویکرد جدید در این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. در این رویکرد با استفاده از توزیع عدد اولویت ریسک، کران بالای بیمه پذیری تعیین می شود. هم چنین با استفاده از مقررات داخلی پالایشگاه گاز و کران بالای تعیین شده، نوع گروه ریسک اعم از بیمه ناپذیر، بیمه پذیر و ایمن مشخص می شود. از میان ریسک های موجود، ریسک آسیب به اموال شامل تاسیسات و تجهیزات، در نظر گرفته شده و جنبه های محیط زیستی، حوادث انسانی، طبیعی و ریسک های خارجی در دامنه این بررسی قرار نگرفته اند. ریسک های اموال در پنج گروه حریق، انفجار، خطای انسانی، شکست ماشین آلات و نقص ظروف تحت فشار به عنوان مهم ترین ریسک های موجود در پالایشگاه گاز طبقه بندی شدند. بر اساس نتایج بدست آمده، سه ریسک حریق، انفجار و شکست ماشین آلات، بیمه پذیر و دو ریسک خطای انسانی و نقص در ظروف تحت فشار جزء ریسک های ایمن محسوب می شوند که نیازی به واگذاری ریسک آن ها به بیمه گر نیست.

ارزیابی ریسک, حالات خطا و تجزیه و تحلیل اثرات آن (FMEA), عدد اولویت ریسک (RPN), بیمه پذیری ریسک, طبقه­بندی ریسک, پالایشگاه گاز