میرجلال الدین کزازی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی
احمد کریمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
نادر ابراهیمیان - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی

بازتاب اندیشه های هر قومی را باید در حماسه‌ها و اساطیر بازمانده‌ی از آن مردم مشاهده نمود. کمتر ملتی را می‌توان دید که با داشتن پیشینه‌ی کهن، بی‌بهره از داستان‌های اساطیری و حماسی باشد. این روایت‌های حماسی و اسطوره‌ای تنها بیانگر جنگ و کشتارها و یا داستان پهلوانان نیست بلکه به افکار غنایی آنها نیز توجه داشته و اندیشه‌های غنایی نیز وجود زن را در این آثار لازم و بایسته می‌شمرد. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می‌شود بررسی و مقایسه مقام و چهره‌ی زنان در دو حماسه‌ی بزرگ جهان شاهنامه و ایلیاد است و این نکته را آشکار می‌سازد که خصوصیاتی مانند نجابت، وفاداری، فرزند دوستی و وقار زنان در شاهنامه آنان را از زنان دیگر حماسه‌ها چهره‌ی برتر و ممتاز می‌کند و زن در شاهنامه مقام والایی دارد در صورتی که در آثار هومر علی‌رغم نظر موافقی که هومر درباره‌ی زنان دارد و او را همگام با مردان می‌شمارد اما در ایلیاد به ویژه در اودیسه زنان با چهره‌ای کم‌اهمیت حضور دارند و اغلب باعث فتنه‌انگیزی و بروز جنگ‌ها هستند.

زن، شاهنامه، ایلیاد، فردوسی، هومر