حمیدرضا عبدالملکی - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی ، پژوهشگر ، وکیل دادگستری
سیدمحسن موسوی مهر - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی ، پژوهشگر ، مشاور حقو قی و کارشناس بانک سپه استان همدا ن

به طور کلی باید گفت که یکی از اصول بسیار مهم و اساسی علم حقوق اصل قانونی بودن جرم و مجازات می باشد که در حقوق داخلیو بین الملل مورد پذیرش قرار گرفته است ، در زبان ساده اصل قانونی بودن جرم و مجازات یعنی این که هیچ رفتاری جرم نیست مگرآن که توسط قانون جرم انگاری شده باشد و برای مجازات برای فرد مجرم نیز تنها مجازاتی که توسط قانوئنگذار تعیین شده است میتوان تعیین نمود نه مجازاتی متفاوت از آن و یا بیشتر و کمتر از یا به عبارتی کلی تر جرم و مجازات باید در قانون تعیین شده باشد . درحقوق داخلی ماده ۲ ، ۱۰ ، ۱۲ ، ۱۳ ، ۱۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و اصول ۲۲ ، ۳۲ ، ۳۶ ، ۳۷ ، ۱۶۹ قانون اساسی به ایناصل اشاره دارند . در سطح بین المللی دادگاه بین المللی نورنبورگ به این اصل تصریح کرده و همچنین دادگاه بین المللی کیفری درسال ۱۸۸۹ اساسنامه اصل مذکور را در ۲۲ ماده تصریح کرده است .تفاوت اساسی این اصل در سطح بین المللی و داخلی در این است که در سطح بین المللی ابزار فشار دولت ها برای اعمال این اصلبسیار کتر از سطح داخلی می باشد .این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای گردآوری شده است که با مطالعه ی کتب ، سایر پژوهش های داخلی و بین المللی نسبتبه تهیه چک لیست و گردآوری داده ها اقدام نموده ایم .

اصل قانونی بودن جرم و مجازات ، قانون اساسی ، دادگاه بین المللی کیفری ، دادگاه بین المللی نورنبورگ ، قانون مجازات اسلامی