سید احسان کاظمینی - Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University
طاهره رنجبری پور - Department of Health Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University
عاطفه نژادمحمد نامقی - Department of Counselling and Guidance, Karaj Branch, Islamic Azad University
شیدا سودارگر - Department of Health Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University
پریسا پیوندی - Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University

خلاصه هدف. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت خواب و رفتارهای سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت در افراد مبتلا به نارسایی قلبی انجام شد. زمینه. پیامدهای نارسایی قلبی ایجادکننده مشکلاتی در زمینه کیفیت خواب و سبک زندگی افراد است که بر سیر بیماری تاثیر می گذارد. شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، از مداخله ­های موثر بر این دو هستند.  روش کار. پژوهش حاضر، از نوع نیمه ­تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و دارای گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. تعداد ۴۵ نفر از افراد مبتلا به نارسایی قلبی به صورت هدفمند انتخاب و سپس با روش تصادفی ساده در دو گروه آزمون (هر گروه ۱۵ نفر) و یک گروه کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. مداخله­ های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای گروه­های آزمون انجام شد. داده­ها در سه مرحله با استفاده از شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ بویس و همکاران (۱۹۸۹) و پرسشنامه سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت واکر و همکاران (۱۹۸۷) جمع­ آوری شد. تحلیل داده ­ها در نرم­افزار SPSS نسخه ۲۵ با تحلیل کوواریانس انجام شد. یافته ها. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در پس­ آزمون و پیگیری (۱۸۱/۲۲۴=F و ۰/۰۰۰۱≥P)، (۶۲/۳۱۵=F و ۰/۰۰۰۱≥P) در مقایسه با گروه کنترل، بر کیفیت خواب و سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت در مبتلایان به نارسایی قلبی موثر بودند. با وجود تاثیر هر دو مداخله، برتری درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (۰/۰۰۰۱≥P) بر سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت و عدم تفاوت معنادار بین دو مداخله در تاثیر کیفیت خواب در آزمون تعقیبی مشخص شد. نتیجه گیری. با توجه به نتایج، در مراکز درمانی می­توان هر دو مداخله، به ویژه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، را به عنوان مداخله­ هایی موثر بر کیفیت خواب و رفتارهای سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت همراه با درمان­ های پزشکی برای مبتلایان به نارسایی قلبی به کار گرفت.

Mindfulness - Based Cognitive Therapy, Acceptance and Commitment Therapy, Sleep Quality, health-promoting lifestyle, Heart failure, شناخت درمانی مبتنی ذهن آگاهی, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, کیفیت خواب, سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت, نارسایی قلبی