علی آتش آب پرور - استادیار گروه آسیب شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بندرعباس، ایران.
سیده حکیمه سجادی - استادیار گروه آسیب شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بندرعباس، ایران.

مقدمه: سرطان پستان، بدخیمی شایع در زنان و دومین عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در جمعیت زنان پس از سرطان ریه است، از این رو شناسایی و مداخله زودهنگام آن، تاثیر قابل توجهی بر تغییر روند بالینی و پیش آگهی بیماری دارد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه نتایج سیتولوژی در روش نمونه برداری سوزنی بین دو روش اسمیر مرسوم با روش سیتولوژی مبتنی بر مایع، برای تشخیص توده های قابل لمس پستان در زنان انجام شد. روش کار: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال ۹۹-۱۳۹۸ بر روی ۶۵ بیمار با توده قابل لمس پستان مراجعه کننده به کلینیک جراحی بیمارستان آموزشی شهید محمدی انجام شد. برای بیماران بیوپسی سوزنی ظریف انجام شد. بخشی از مواد آسپیره شده در محیط مایع غیرژنیکولوژیک ThinPrep و قسمت دوم نمونه، اسمیر با روش مرسوم تهیه گردید. سپس اسمیرها از نظر میزان سلولاریتی، ساختار اپی تلیالی، جزئیات هسته، جزئیات سیتوپلاسمی و عناصر پس زمینه بر اساس کمیسیون اروپایی غربالگری سرطان پستان مقایسه شدند و هر دو روش اسمیر با روش رفرنس، هیستوپاتولوژیک جهت تایید تشخیص مقایسه شدند. تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۲۳) انجام شد. میزانp کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته­ ها: میزان سلولاریتی روش سیتولوژی مبتنی بر مایع ۴۰% و روش اسمیر معمولی ۵۷% بود که تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند (۰۴/۰=p). در مورد پس زمینه اسمیر، در روش سیتولوژی مبتنی بر مایع، پس زمینه واضح بود و در روش اسمیر معمولی، پروتئینی بود. از نظر ساختار سلولی، تفاوت معنی داری بین دو روش وجود نداشت (۰۸/۰=p). جزئیات هسته ای به ترتیب در روش سیتولوژی مبتنی بر مایع (۴/۵۵%، درجه عالی) و اسمیر معمولی (۲/۴۹%، درجه خوب) بودند. جزئیات سیتوپلاسمی در روش سیتولوژی مبتنی بر مایع با درجه عالی و اسمیر معمولی با درجه خوب مشاهده شد. نتیجه­ گیری: روش سیتولوژی مبتنی بر مایع به عنوان یک روش جدید در زمینه سیتولوژی تکامل یافته است و نقش موثری در کاهش محدودیت­ های اسمیر معمولی داشته است.

توده پستان, روش اسمیر مرسوم, روش سیتولوژی مبتنی بر مایع, نمونه برداری سوزنی