پریسا صادقپور - مرکز تحقیقات راکتور و کاتالیست، دانشگاه صنعتی سهند، شهر جدید سهند، تب
محمد حقیقی

غربال مولکولی SAPO-34 به دلیل داشتن حفرات ریز و سایت های اسیدی متوسط دارای بالاترین میزان انتخاب پذیری نسبت به الفین های سبک می باشد. استفاده از این کاتالیست به دلیل غیرفعال شدن بسیار سریع در اثر تشکیل کک و گرفتگی حفرات آن، دارای محدودیت هایی است. از این رو تلاش های بسیاری جهت بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی SAPO-34 انجام گرفته است. به کارگیری ماده الگوساز مناسب می تواند راه حل مطلوبی در برابر کاهش هزینه های سنتز و بهبود خصوصیات این کاتالیست در جهت افزایش طول عمر آن باشد. ماده الگوساز آلی نقش بسیار کلیدی را در فرایند سنتز هیدروترمال زئولیت ها و شبه زئولیت ها ایفا می کند. مقدار و نوع ماده الگوساز می تواند یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در تشکیل ژل اولیه و در نهایت محصول نهایی باشد. ماده الگوساز آلی اکسیدهای SiO4، AlO4 و PO4 را به نحوی در ساختار فضایی سیلیکا آلومینا فسفات SAPO-34 شکل می دهد که ساختار کریستالی موردنظر بدست آید. در این تحقیق، جهت بررسی و مقایسه نقش ماده الگوساز، کاتالیست های نانوساختار NiAPSO-34 به روش هیدروترمال و با بهره گیری از مواد الگوساز TEAOH و DEA سنتز شدند. فلز نیکل به عنوان یکی دیگر از روش های بهبود خصوصیات کاتالیست به روش جانشینی و در حین سنتز هیدروترمال به ساختار کاتالیست ها وارد گردید. خواص کاتالیست های سنتز شده توسط آنالیزهای XRD، FESEMو FTIR مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج آنالیزXRD ، استفاده از ماده الگوساز DEA سرعت رشد کریستال ها را افزایش داده و در نتیجه میزان بلورینگی بالایی برای کریستال های کاتالیست بدست آمد. نتایج آنالیز FESEM، اندازه ذرات نمونه سنتز شده با قالب TEAOH را ریزتر از ذرات نمونه DEA نشان داد. همچنین مورفولوژی و توزیع یکنواختی از اندازه ذرات در نمونه سنتز شده با قالب TEAOH مشاهده گردید.

کاتالیست نانوساختار، NiAPSO-34، TEAOH،DEA ، قالب، هیدروترمال