ساختار مالکیت و نحوه اداره، عاملی تعیین کننده در ایفای نقش مطلوب و حرفه ای خبرگزاری ها به شمار می رود. از این رو، در دهه اخیر بسیاری از خبرگزاری های بزرگ بین المللی و ملی با تغییر یا تعدیل شیوه های مالکیتی و ایجاد تحول در الگوهای مدیریت و اداره سازمان رسانه ای سعی کرده اند کارکرد حرفه ای خود را بهبود و ارتقاء بخشند. در این راستا، مقاله حاضر تلاش می کند وضعیت موجود خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) را به عنوان تنها خبرگزاری رسمی در ایران از حیث شیوه مالکیت و نحوه اداره در بستر رویکردی تطبیقی با سه خبرگزاری بین المللی آسوشیتدپرس، فرانس پرس و رویترز و خبرگزاری ملی هند (پی.تی.آی) مطالعه و سپس با مراجعه به آراء و نظرات صاحبنظران و دست اندرکاران خبره رسانه ای در ایران، آسیب های ایرنا را از این بعد، شناسایی و وضعیت مطلوب آن را ترسیم کند. نتیجه پژوهش که با روش کیفی و تلفیقی از مطالعه تطبیقی و مصاحبه عمقی با خبرگان انجام شده است، کاهش تصدی گری و اعمال نظر دولت (قوه مجریه) در ساز و کارهای مربوط به سیاست گذاری خبری و رسانه ای و تشکیل یک مدیریت قوی و کارآمد، حرفه ای و غیرسیاسی در ایرنا را نشان می دهد. بر این اساس، می توان مالکیت دولتی ایرنا را با همین ساختار کنونی (فعالیت زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) حفظ، اما دو تغییر همزمان در ساختار آن انجام داد: ایجاد مدیریت حرفه ای و سپس احیاء و تقویت نقش موثر شورای عالی نظارت بر آن.

آسوشیتدپرس, فرانس پرس, رویترز و پی.تی.آی