اکبر بخشی نیا - Department of social work, Allame Tabatabaee university.
حبیب آقابخشی - Department of social work, university of social welfare and rehabilitation sciences
سعید ذکایی - Faculty of social sciences, Allame Tabatabaee university.
سهیلا صادقی فسایی - Sociology department of Thehran university.

مقدمه: در دو دهه اخیر نوع خاصی از بی خانمانی و بی سرپناهی که کارتن خوابی نام گرفته، در کشور ما و به ویژه کلان شهر تهران پدیدار شده است. کارتن خوابی نشانه و برآیندی از وجود سایر مسایل و آسیب های اجتماعی در جامعه است و همچنین می تواند زمینه ساز آن ها گردد. سازمان های مختلف دولتی و غیردولتی به این معضل ورود کرده و طرح های مداخلاتی متعددی با رویکردهای مختلف اجرا کرده اند. به تدریج تفکر حمایت از افراد کارتن خواب، خدمات رسانی و در نهایت توانمندسازی آنان در بین مسولان، مجریان و سیاست گذاران ذی ربط شکل گرفت. هدف این پژوهش، ارایه الگوی توانمندسازی با رویکرد مددکاری اجتماعی برای این افراد است.  روش: این پژوهش کیفی و به روش تحلیل موضوعی انجام شده است. داده ها از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند با یازده نفر از کارشناسان و خبرگان حوزه آسیب شناسی اجتماعی و کارتن خوابی، طی تابستان ۱۳۹۷، جمع آوری شد. نمونه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با این تعداد، به کفایت نظری رسید. داده ها به روش اشتراوس و کوربین و شیوه ولکات تحلیل شد. نتایج: از داده های به دست آمده نه مضمون/مقوله-تم استخراج گردید که بیانگر نظرات کارشناسان و خبرگان در باره کارتن خوابی و شیوه توانمندسازی افراد کارتن خواب بود که شبکه مضمون ها را شکل دادند. سپس الگوی توانمندسازی افراد کارتن خواب با رویکرد مددکاری اجتماعی ترسیم گردید.  بحث و نتیجه گیری: عوامل اجتماعی مختلفی در توانمندسازی این افراد موثرند و شیوه مشارکتی در توانمندسازی همراه با به کارگیری ارزش ها، اصول مددکاری اجتماعی و نظریه های مرتبط با آن، این فرایند را تسهیل و تقویت کرده و کارآمد می سازد.

Homelessness, Rough Sleepers (Sleeping Rough, Rough Sleeping), Substance Abuse, Thematic Analysis, Contributive Empowerment, بی خانمانی, کارتن خوابی, سوءمصرف مواد, تحلیل موضوعی, توانمندسازی مشارکتی