توسی سانو - دانشگاه رایاکوکو، کیوتو، ژاپن
سپیده افراشته - دانش پژوه پسادکتری، دانشگاه اوتانی، کیوتو، ژاپن

یکی از اعمالی که در اسلام بر آن تاکید زیادی شده است ذکر است. از طرفی از آنجا که این عمل می تواند به تزکیه نفس کمک کند در میان صوفیان واجب شمرده می شود. اما صوفیان معتقدند عمل ذکر به تنهایی منتهی به اشراق سالک نخواهد شد، بلکه در این راه توکل باید دستگیر وی گردد. در میان بوداییان و به خصوص بوداییان مهایانه نیز عمل ذکر رواج فراوانی دارد. اما شینران، موسس شاخه جودوشینشو در ژاپن که یکی از شاخه های سرزمین پاک از مهایانه است، معتقد است با تکیه بر قدرت آمیدابودا (تاریکی) و طبق عهد این بودا که تا همه انسان ها را نجات ندهد وارد نیروانه نشود، همه انسان ها تنها با یک بار تکرار ذکر آمیدا بودا می توانند به رهایی برسند. این نوشتار درصدد بررسی این دو مقوله با مقایسه داستان شیر و نخچیران در مثنوی معنوی مولوی و نیز گفتارهایی از شینران می باشد.

تاریکی، توکل، ذکر، شینران، مولانا، نمبوتسو