مرجان تورجی زاده - دانشجوی دکتری تخصصی مشاوره، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.
مجتبی محمدی جلالی فراهانی - استادیار گروه مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
داوود تقوایی - دانشیار، گروه روانشناسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

هدف: هدف پژوهش حاضر، همسنجی تاثیر روان درمانی تحلیل عملکرد (FAP) و طرحواره درمانی بر تجربه هیجانی نسبت به همسر، الگوهای ارتباطی و نشخوار فکری زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان بود. روش پژوهش: روش پژوهش نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آمار ی شامل کلیه زوجین گروه سنی ۲۵ تا ۴۵ سال شهر اصفهان که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۳۰ زوج (۱۰ زوج در گروه آزمایش اول، ۱۰ زوج در گروه آزمایش دوم، و ۱۰ زوج در گروه گواه) انتخاب شدند و برای گروه اول آزمایش درمان تحلیل عملکرد برگرفته از پژوهش اندری رویز ۲۰۲۰ طی ۱۲جلسه و برای گروه دوم آزمایش طرحواره درمانی بر اساس دستورالعمل طرحواره درمانی در کتاب طرحواره درمانی یانگ، گلوسکو و ویشار(۱۳۸۶) نیز طی ۸ جلسه ارائه شد. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه تجربه هیجانی نسبت به همسر، براشاو (۲۰۰۹)، پرسشنامه الگوهای ارتباطی، کریستینسن و سالاوی (۱۹۸۴)، پرسشنامه نشخوار فکری نولن – هوکسما و مورو (۲۰۰۸) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد، بین میزان تاثیرگذاری دو روش روان درمان تحلیل عملکرد و طرح واره درمانی بر تجربه هیجانی نسبت به همسر(۳۳/۰=f و ۷۱/۰=p) و الگوهای ارتباطی زوجین (۰۰۴/۰=f و ۹۷/۰=p) تفاوت معناداری وجود نداشت اما، بین میزان تاثیرگذاری دو روش روان درمانی تحلیل عملکرد و طرح واره درمانی بر نشخوار فکری تفاوت معناداری وجود داشت(۴۰/۴=f و ۰۳/۰=p). نتیجه گیری: بنابراین، روش طرح واره درمانی در درمان نشخوار فکری و کاهش تعارضات زناشویی، روش موثرتری نسبت به روان درمانی تحلیل عملکرد بوده است.

تحلیل عملکرد, طرحواره درمانی, تجربه هیجانی, الگوهای ارتباطی, نشخوار فکری