عبدالعلی پورشاسب - دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی و جانشین پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس
عزیز نصیرزاده - مدرس دانشگاه عالی دفاع ملی
محسن مرادیان - استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی

هدف تحقیق حاضر، تبیین نقش راهبردی نهاجا در پشتیبانی از بعد سیاسی قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران طی هشت سال دفاع مقدس بوده و از آنجا که تحقیق به دنبال واکاوی پدیده‎ای است که در گذشته شروع شده و در گذشته خاتمه یافته، به روش تاریخی- تحلیلی انجام شده است. این تحقیق از نوع کاربردی - توسعه‎ای بوده و در انجام ان از دو جامعه خبرگان و جامعه کارشناسان استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که که نیروی هوایی با انجام عملیات‎های پیچیده‎ای نظیر کمان-۹۹ و اچ-۳ در خاک عراق، به‎خوبی از عهده ایفای نقش فراسرزمینی خود برآمد. لذا دشمن ماموریت را به نهاجا دیکته نمی‎کرد. بلکه این نهاجا بود که ماموریت را به دشمن دیکته می‎کرد و به همین دلیل توانست استراتژی حکومت بعث عراق را مختل کرده و برآورد و برنامه‎های آن‎ها را به‎هم‎زند. اینکه نهاجا در عمق خاک عراق حضور داشت، ضربه حیثیتی بزرگ سیاسی به رژیم بعثی عراق بود که تحقق آن، با هیچ قوه سیاسی و ائتلاف دیگری امکان‎پذیر نبود. نیروی هوایی با ضربات حیثیتی و سیاسی به صدام، باعث کاهش محبوبیت صدام در عراق و جهان عرب شد این نیرو حتی در تغییر سیاست خارجی حکومت بعث عراق هم نقش ایفا کرد و عراق را مجبور به تغییر مواضع سیاسی خود در قبال مصر و ارائه پیشنهاد پذیرش دوباره مصر به اتحادیه عرب نمود؛ زیرا می‎خواست در برابر حملات کوبنده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، از تجربیات مصر در جنگ با رژیم صهیونیستی استفاده نموده و با برخورداری از حمایت‎های این کشور، به مقابله با خلبانان شجاع نیروی هوایی بپردازد.

نیروی هوایی, جنگ تحمیلی, دفاع مقدس, نقش راهبردی, بعد سیاسی قدرت ملی