سمیه نمرودی - گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
سیامک یوسفی سیاه کلرودی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، پیشوا، ایران
علی حاجی بگلو - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
محمد مازندرانی - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

استرپتوکوکوزیس یکی از شایع ترین بیماری باکتریایی مزارع سردابی کشور است که همه ساله خسارت فراوانی به این مزارع وارد می سازد و واکسیناسیون می تواند در کنترل این بیماری بسیار موثر باشد. در بررسی حاضر کارآیی واکسن دوگانه استرپتوکوکوس/لاکتوکوکوس در دو روش تزریقی و حمام در بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور چهار گروه آزمایشی شامل گروه ماهیان واکسینه شده یک مرحله ای به روش حمام، گروه ماهیان واکسینه شده دو مرحله ای به روش حمام، گروه ماهیان محیط هایپر اسموتیک+واکسن دو مرحله ای به روش حمام و گروه ماهیان واکسینه شده به روش تزریق و یک گروه کنترل درنظر گرفته شد. در این راستا ۳۵۰ عدد ماهی با میانگین وزنی ۰/۳۶±۴/۲ در ۱۰ تراف (دو تکرار) تقسیم شده و به مدت دو ماه مورد پرورش و آزمایش قرار گرفتند در این بررسی ۵ گروه آزمایشی شامل گروه شاهد، گروه ماهیان یک مرحله ای واکسیناسیون به روش حمام، گروه ماهیان دو مرحله ای واکسیناسیون به روش حمام ، گروه ماهیان واکسینه محیط هایپراسموتیک+ واکسینه دو مرحله ای به روش حمام و ماهیان گروه واکسیناسیون به روش تزریق یک مرحله ای در نظر گرفته شده و به دو روش حمام و تزریق مورد واکسیناسیون قرار گرفتند. بر اساس نتایج مقادیر پروتئین کل سرم در ماهیان واکسینه شده بالاتر از ماهیان گروه شاهد بود و بر اساس بررسی های آماری بالاترین میزان برای گروه ماهیان واکسینه شده به روش تزریق و حمام دومرحله ای هایپراسموتیک+ واکسن بود. مقادیر گلوکز نیز در هر دو گروه ماهیان واکسینه دو مرحله ای و نیز روش تزریق بالاتر از بقیه گروه های آزمایشی اندازه گیری شد. مقادیر ALP ALT و AST در ماهیان گروه تزریق بالاتر از سایر گروه ها ثبت شد. و در نهایت تیتر آنتی بادی سرمی برای هر دو باکتری استرپتوکوکوس اینیایی و لاکتوکوکوس گارویه برای ماهیان گروه تزریق و دو گروه حمام دو مرحله ای بالاتر از ماهیان واکسینه یک مرحله ای بود. در عین حال هیچ تیتری برای ماهیان گروه شاهد مشاهده نشد. بر اساس نتایج دو مرحله حمام واکسن تیتری آنتی بادی برابر با روش تزریقی در ماهی ایجاد می کند در عین حال آسیب های کبدی کم تری در مقایسه به روش تزریقی در ماهی به همراه داشت. به همین دلیل در شرایطی که ماهیان در استرس قرار دارند واکسیناسیون به روش حمام به همراه واکسن یادآور می تواند کارآیی مطلوبی را داشته باشد.

ایمنی, استرپتوکوکوس, لاکتوکوکوس, کارآیی واکسن, قزل آلای رنگین کمان