علیرضا براتی - Department of Health Care Management, Faculty of Medicine, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran.
مجید میرمحمدخانی - Social Determinants of Health Research Center, Semnan University of Medical Sciences, Semnan, Iran.
سمانه قدس - Department of Mathematics, Faculty of Engineering, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran.
اسماعیل مشیری - Social Determinants of Health Research Center, Semnan University of Medical Sciences, Semnan, Iran.

هدف نظام ارجاع سلامت یکی از ارکان اصلی بهبود شرایط سلامت، به خصوص در کشورهای درحال توسعه است. مطالعه حاضر به صورت یک مطالعه تحلیلی به بررسی مولفه های اصلی در بهبود نظام ارجاع بر پایه پزشک خانواده پرداخته است. روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه تحلیلی (کمی / کیفی) است که در سال ۱۴۰۰ انجام شد. در بخش کیفی، ابتدا گویه های مورد نظر در مصاحبه با گروهی از خبرگان (۲۴ نفر) استخراج شد. سپس یک پرسش نامه بر اساس گویه های استخراج شده ایجاد شد و توسط تعدادی از متخصصان (۳۰ نفر) از نظر روایی پایایی ارزیابی و امتیازدهی شد. در نهایت، در فاز کمی مطالعه با توجه به نظرات متخصصان امر، شاخص ها به روش سلسله مراتبی فازی وزن دهی شدند. در فرایند وزن دهی مولفه یا دسته ای که در آن مقدار عددی بالاتر باشد، وزن بیشتری داشت. روایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد که با نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ انجام شد. همچنین نرم افزار AHP به منظور انجام محاسبات سلسله مراتب فازی به کار رفتند. یافته ها نتایج مطالعه نشان داد که با نظر خبرگان ۲۰ مولفه شناسایی و در ۳ دسته تقسیم بندی شدند که شامل الزامات سازمانی و مدیریتی، نیروی انسانی و فناوری اطلاعات بودند و به ترتیب مقادیر وزنی ۰/۴۸۶، ۰/۲۱۳ و ۰/۳۰۱ بود و مشخص شد که الزامات سازمانی و مدیریتی از اهمیت بیشتری برخوردار بودند. همچنین از الزامات سازمانی و مدیریتی، مولفه طراحی و اجرای چرخه های بهبود کیفیت (۰/۱۵۹)، از الزامات منابع انسانی، توانمندسازی منابع انسانی (۴۱۲/۰) و از الزامات فناوری اطلاعات نیز بهبود زیرساخت ها (۰/۳۷۲) بیشترین وزن را کسب کردند. نتیجه گیری بر اساس نتایج این مطالعه، ایجاد رویه ها و قوانین روشن، بهبود نظام ارجاع الکترونیک و همچنین آموزش کارکنان، از جمله شاخص های بسیار مهمی هستند که می توانند در نهایت، منجر به بهبود شرایط نظام ارجاع شوند.

Referral system, Family physician, Fuzzy Logic, Primary health care, نظام ارجاع, پزشک خانواده, منطق فازی, خدمات سلامت اولیه