لیلا کوشکی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حمیدرضا خزاعی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمد کافی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
مرتضی گلدانی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

مقاومت بالای کوشیا به شوری خاک و آب موجب شده تا کشت گیاه در مناطق شور مورد توجه قرار گیرد. برای کاهش اثرات منفی شوری و تحریک رشد گیاه کاربرد اسید هیومیک و نیتروژن می تواند مفید واقع گردد. از این رو آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقات شوری دانشگاه فردوسی در سال ۱۳۹۴ انجام شد. کرت های اصلی شامل تنش خشکی به صورت قطع چهار هفته ای آبیاری در سه سطح شاهد (آبیاری تا انتهای فصل رشد)، بعد از استقرار (۵۰ روز بعد از کشت)، آغاز گلدهی (۷۱ روز پس از کشت) و اواخر گلدهی (۸۲ روز پس از کشت) و کرت های فرعی شامل مصرف نیتروژن در سه سطح صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار از منبع کود اوره بود. سطح بهینه اسید هیومیک (۲ در هزار) به صورت بذر مال در زمان کشت برای تمامی تیمارها انجام شد. تاثیر منفی تنش خشکی در مراحل اولیه رشد رویشی نسبت به تنش انتهای فصل بیشتر بود و از طریق کاهش غلظت کلروفیل a، غلظت کارتنوئیدها و درصد رطوبت نسبی برگ سبب کاهش عملکرد دانه کوشیا شد. تیمارهای تلفیق شده با سطح ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن از طریق افزایش غلظت فنل کل، غلظت کربوهیدرات محلول، ظرفیت مهار رادیکال آزاد DPPH سبب بهبود رنگیزه های فتوسنتزی و در نهایت عملکرد دانه کوشیا گردید. مناسب ترین تیمار برای زراعت کوشیا در شرایط تنش خشکی و منبع آب شور مورد استفاده، روش تلفیقی بذر مال اسید هیومیک با ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بود.

آب شور, اسید هیومیک, رنگیزه های فتوسنتزی, ظرفیت آنتی اکسیدانی