مسلم رستم پور - Department of Rangeland and Watershed Management and Research Group of Drought and Climate Change, Faculty of Natural Resources and Environment, University of Birjand, Birjand, Iran.
سلمان زارع - Department of Reclamation of Arid and Mountainous Regions, Natural Resources Faculty, University of Tehran, Karaj, Iran.

با مروری بر پژوهش های انجام شده در روابط خاک و گیاه در اکوسیستم های مرتعی و بیابانی کشور، به نظر می رسد تعداد نمونه خاک بر اساس مبنای علمی تعیین نمی شود. پژوهش حاضر با هدف کاربرد روش اندازه اثر و آنالیز توان در تعیین تعداد نمونه خاک در سه تیپ گیاهی واقع در رویشگاه علف شور (.Salsola spp) در سه منطقه خشک شهرستان های شهریار، زیرکوه و زابل انجام شد و به ترتیب تعداد ۱۵، ۱۰ و ۵ نمونه خاک در هر تیپ گیاهی برداشت شد. برخی از ویژگی های خاک شامل رسانایی الکتریکی، درصد شن، ماده آلی، کربنات کلسیم معادل (CCE) و رطوبت اشباع در آزمایشگاه تعیین شد. تعداد نمونه لازم، پس از نمونه برداری اولیه براساس اندازه اثر محاسباتی (f) و توان ۸۰ درصد (۰/۸۰=Power) و پیش از نمونه برداری براساس اندازه اثر متوسط (۰/۲۵:f) و توان ۶۰ درصد (۰/۶۰=Power) برآورد شد. نتایج نشان داد توان آزمون تجزیه واریانس در سه سایت مورد بررسی به طور میانگین به ترتیب برابر ۸۸، ۵۶ و ۳۸ درصد بوده است. به منظور تعیین حداقل تعداد نمونه لازم، برای رسیدن به توان ۸۰ درصد، برای زابل و زیرکوه حداقل ۲۰ نمونه و برای شهریار حداقل ۱۲ نمونه خاک لازم است. اگر هیچ گونه دانسته های پیشین از ویژگی های خاک وجود نداشته باشد، برای مقایسه آماری ۳ تیپ گیاهی با اندازه اثر متوسط و سطح معنی داری ۰/۰۵، می بایست بیش تر از ۵۰ نمونه خاک از هر تیپ گیاهی برداشت شود که به توان ۸۰ درصد برسد.

Power analysis, Sample size, Soil properties, Soil and plant interactions, Rangelands., آنالیز توان, تعداد نمونه, ویژگی های خاک, روابط خاک و گیاه, مراتع.