فرنازالسادات هدایی - Department of Soil Science, College of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan.
محسن حمیدپور - Department of Soil Science, College of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan.
حسین شیرانی - Department of Soil Science, College of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan.
احمد تاج آبادی پور - Department of Soil Science, College of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan.
حمیدرضا روستا - Department of Horticulture Science, College of Agriculture, Arak University, Arak.

به منظور بررسی تاثیر کاربرد سپیولیت غنی شده با کلسیم در شرایط تنش شوری و قلیاییت بر غلظت عناصر غذایی خیار گلخانه ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو عامل تنش در چهار سطح (بدون تنش، تنش شوری حاصل از کلرید سدیم با غلظت ۷۰ میلی مولار، تنش قلیاییت حاصل از بی کربنات سدیم با غلظت ۷۰ میلی مولار و تنش همزمان شوری و قلیاییت با غلظت ۷۰ میلی مولار کلرید سدیم و ۷۰ میلی مولار بی کربنات سدیم) و سطوح کاربرد سپیولیت غنی شده با کلسیم (صفر، ۱۰ و ۲۰ درصد وزنی در گلدان) در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. بر اساس نتایج این پژوهش، سپیولیت غنی شده با کلسیم آثار مطلوبی بر غلظت عناصر غذایی و وزن خشک ریشه و شاخساره گیاه داشت. به عنوان مثال در شرایط بدون تنش با کاربرد ۱۰ درصد وزنی سپیولیت، علاوه بر افزایش ۹۴ درصدی وزن خشک شاخساره، غلظت منیزیم و کلسیم در شاخساره گیاه به‎ترتیب ۱۵ و ۴۵ درصد افزایش یافت. با کاربرد ۲۰ درصد وزنی سپیولیت، در شرایط تنش شوری، وزن خشک شاخساره ۸۰ درصد، غلظت مس در شاخساره ۸۹ درصد، غلظت کلسیم در ریشه ۶۳ درصد، غلظت منیزیم در ریشه و شاخساره به‎ترتیب ۲۳۰ و ۳۸ درصد و آهن ریشه ۶۵۶ درصد افزایش یافت. بر اساس نتایج این پژوهش، کاربرد سپیولیت در شرایط تنش می تواند در بهبود غلظت عناصر غذایی به ویژه آهن، منیزیم و کلسیم گیاه و کاهش تجمع سدیم در گیاه خیار سودمند باشد.

Bicarbonate, Clay, Environmental stress, Ion toxicity., بی کربنات, تنش, رس, سمیت یونی.