کریم خلاقی - کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی- مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان
سارا چتر زرین - کارشناس ریاضی- دبیر آموزش و پرورش شهرسان قوچان
رحیم خلاقی - دانشجوی کارشناسی تربیت بدنی دانشگاه پیام نور تهران

امروزه بشر با توجه به پیشرفت تکنولوژی و در اختیار قرار گرفتن زندگی ماشینی و به حداقل رسیدن تحرک و فعالیت در معرض بسیاری از مشکلات جسمانی، روانی می باشد ه این عدم توجه به آمادگی عضلانی و جسمانی در بشر امروزی مشکلات اپیدمیک را در سطح جوامع مختلف پدید آورده است. بطوریکه در پژوهش انجام شده بر روی 700 هزار دانش آموز بیش از یک میلیون و سیصد هزار مورد بد شکلی قامتی و اسکلتی و مشکلات عضلانی را نشان داد. از آنجا که دانش آموزان در هر سال تحصیلی حدود 9 ماه را به حمل کیف و کوله پشتی همراه با کتب خود از مدرسه تا خانه و بر عکس می پردازند لذا این امر نیز می تواند یکی از دلایل مشکلات ساختار قامتی دانش آموزان باشد، لذا پژوهش حاضر بر روی 6592 نفر از دانش آموزان دختر و پسر از مقطع ابتدایی تحصیلی و به صورت انتخاب تصادفی(ابتدایی 1118 دختر و 5474 پسر) انجام شد. در این پژوهش قد و وزن افراد و وزن کیف یا کوله پشتی جامعه آماری توسط وزنه توزین اندازه گیری شد و در فرمهایی ثبت گردید همچنین یک پرسشنامه دردهای عضلانی اسکلتی بصورت مصاحبه ای از 23 درصد دختران و حدود 9 درصد پسران جمع آوری گردید که در نهایت با استفاده از میانگین میانگینها در هر پایه و مقطع، وزن و وزن کیف و کوله ها و میانگین درصد شیوع درد محاسبه گردید و در آخر با استفاده از مقایسه درصدی به تجزیه و تحلیل انها پرداخته شد که نتایج نشان داد که سنگین ترین کیف و کوله پشتیها را دانش آموزان پسر ابتدایی در پایه اول حدود(9/9درصد) و پایه سوم(9درصد) نسبت به وزن خود و دانش آموزان دختر ابتدایی در پایه اول و سوم(10/2 درصد) و دوم(10/4 درصد) نسبت به وزن خود حمل می کنند. و شایع ترین محل های درد در بین پسران ناحیه گردن با 24/9 درصد و ستون فقرات ناحیه کمر با 24/6 درصد و در گروه دختران نیز شایعترین محل های درد زانوها با 51/9 درصد و شانه ها با 34/5 درصد بیشترین مقدار را به خود اختصاص دادند نتایج به دست آمده ازاین پژوهش بیانگر یک بار زیاد در مقطع ابتدایی با توجه به میانگین وزن دانش آموزان می باشد از آنجا که دانش آموزان در این مقطع با با توجه به ویژگی های جسمانی و در حال رشد بودن و عدم هماهنگی رشد وزنی و طولی مستعد بدشکلیهای قامتی می باشند که حمل بار زیاد توسط کیف یا کوله پشتی نیز این امر را موثرتر ساخته و کودکان در این دوره دچار دردهای اسکلتی- عضلانی خواهند شد بطوریکه پژوهشهای انجام شده در سال 2003 و 2004 میلادی بر روی دانش آموزان نوجوان نشان داد که 45 درصد مشکلات آنان در ناحیه ردن و شانه و پشت و در ارتباط با حمل کیف و کوله سنگین می باشد. لذا با توجه به نتایج پژوهش، اجرای برنامه های آمادگی جسمانی و عضلانی در مقاطع ابتدایی جهت افزایش قدرت و استقامت عضلانی و تدوین برنامه های درسی ارگونومیک هفتگی و فراهم آوردن امکاناتی در کلاسهای درس جهت پیشگیری از حمل زیاد کتب درسی در مسیر خانه و مدرسه می تواند گام موثری در پیشگیری از این مشکلات ساختار قامتی در بین دانش آموزان باشد.

ارگونومی- کوله پشتی- درد- دانش آموز ابتدایی