آیسان جمشیدی - کارشناسی ارشد زمین شناسی، گرایش پترولوژی، دانشگاه ارومیه، آذربایجان غربی، ایران

مقاله حاضر به مطالعه مبانی و ژئوشیمی سنگ های بازالتی می پردازد. سنگ های بازالتی یک نوع سنگ آذرین است که از طریق فعالیت های آتشفشانی شکل می گیرند. در این مقاله، خصوصیات و ترکیب شیمیایی این سنگ ها بررسی شده است. همچنین، عوامل موثر بر تشکیل و تغییرات ژئوشیمیایی سنگ های بازالتی نظیر دما، فشار، رطوبت و تاثیرات آب و هوا بر روند تحول آنها بحث شده است. سنگ بازالت نیز مانند گرانیت سنگ آذرین از سرد شدن گدازه های آتشفشانی ریخته شده روی سطح زمین به وجود می آید. این سنگ، یک سنگ برون ریز است و در دسته سنگ های آذرین بیرونی قرار می گیرد. سنگ بازالت دارای ساختار متمایزی است و معمولا به صورت قوس ها یا ستون های غول پیکر تشکیل می شود که به آن ها بازالتیف هم می گویند. پس نام دیگر سنگ بازالت، بازالتیف است. سنگ بازالت به دلیل خواص فیزیکی و مکانیکی خود در بسیاری از صنایع و کاربردها استفاده می شود. از ژئوشیمی برای مطالعه و تجزیه و تحلیل واکنش های شیمیایی که منجر به دگرگونی کانی ها می شود استفاده می کنند. بازالت های اقلیم ایران ترکیبی نزدیک به بازالت های نخستین و ویژگی های زمین شیمیایی ماگماهای حاشیه های فعال قاره دارند. این ویژگی ها وابستگی این سنگ ها به فرورانش سنگ کره اقیانوسی به زیر سنگ کره قاره ای اوراسیا را نشان می دهد. روش های طیف سنجی جرمی ژئوشیمی برای تجزیه و تحلیل، شناسایی و شناخت خصوصیات کانی ها استفاده می شود. ژئوشیمی، فلزات را در زنجیره های غذایی، خاک و آب ردیابی می کند. اهمیت ژئوشیمی به منظور تعیین فراوانی نسبی و مطلق عناصر و انواع اتم ها(ایزوتوپها) در زمین. مطالعه توزیع و مهاجرت هریک از عناصر در بخش های مختلف زمین (اتمسفر، هیدروسفر، پوسته و غیره).

ژئوشیمی، سنگ های بازالتی، بازالت، زمین شیمی، بازالت ایران