مریم تیموری - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

با وجود منع یا محدودیت در مصرف آفت کش های کلردار در بسیاری از مناطق دنیا، هنوز در برخی مناطق آفت کش هگزاکلروسیکلوهگزان (HCH) استفاده شده و به دلیل سمیت و پایداری در طبیعت، سبب آسیب های زیست محیطی می شود. برخی از میکروارگانیسم ها از جمله قارچ ها و باکتری ها قادر به تجزیه برخی از ایزومرهای HCH در شرایط آزمایشگاهی هستند. در محیط های ناهمگن مانند خاک، عوامل متعدد زنده و غیر زنده بر توانایی میکروارگانیسم ها در تجزیه زیستی آفت کش ها از جمله CHC تاثیر دارند که می توان به پتانسیل اکسایش- کاهش، رطوبت، در دسترس بودن و پراکندگی مکانی مواد آلی برای رشد میکروارگانیسم های تجزیه کننده اشاره کرد. برخلاف باکتری ها، قارچ ها به دلیل داشتن ساختارهای لوله ای شکل (میسلیوم) به راحتی با محیط های ناهمگن سازگار می شوند و قادرند از طریق میسلیوم مواد غذایی را از مکان هایی که مقدار آنها زیاد است به مناطقی که کمبود آنها وجود دارد منتقل کنند. در محیط هایی تاهمگن مانند خاک، بیشتر قارچ ها و باکتری ها با هم مشاهده می شوند و در گردش مواد غذایی و سایر فرایندهای بیوژئوشیمیایی مانند تغییر زیستی مواد آلوده کننده آلی نقش دارند. در این گونه محیط ها، قارچ ها و باکتری ها برای دسترسی به مواد غذایی با هم رقابت دارند و بسته به نوع میکروارگانیسم و شرایط زیستگاه، واکنش اکولوژیک متقابل بین قارچ ها و باکتری ها با هم ممکن است خنثی، رقابتی، یا همکاری (هم سفرگی، یا همیاری) باشد. به عنوان مثال قارچ ها قادرند به شکل فعال هیدروکربن های آروماتیک را منتقل و باعث بالا رفتن میزان دسترسی زیستی آنها برای باکتری ها شوند.